ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ
Αθήνα, 13 Οκτωβρίου 2019
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Χαιρετισμός Υφυπουργού Προστασίας του Πολίτη κ. Ελευθέριου Οικονόμου στη συνδιάσκεψη της Παγκόσμιας Βλαχικής Αμφικτιονίας
Ζάππειο, 12-13 Οκτωβρίου 2019
Δεν έχω υπόψη μου να υπάρχει στις γλώσσες της δυτικής Ευρώπης η πολλαπλότητα των εννοιών που κομίζει η λέξη "αμφικτιονία". Ξεπερνάει το νόημα της συγκέντρωσης, της σύναξης, ακούγεται καλύτερα ως "μάζωξη".
Και "μάζωξη" είναι το "μαζί", δηλαδή ο σύνδεσμος λόγων που συνοδεύονται από τραγούδια, γλέντι και ολοκληρώνουν την ψυχική ενότητα των παρόντων, αλλά και την συνέχεια από τους προγόνους προς τους νέους.
Η αμφικτιονία είναι αδελφοσύνη, εμπιστοσύνη, κοινή πορεία.
Οι Βλάχοι έχουν παράδοση στο "μαζί" και το καλλιέργησαν μέσα από τοπικές αρχές αξιών, οι οποίες, όταν μπολίαστηκαν από τις ιδέες του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, έριξαν τον σπόρο της εθνικής Παλιγγενεσίας, του απελευθερωτικού αγώνα. Έγιναν εθνικοί ευεργέτες.
Οι τομείς της εθνικής ευεργεσίας είχαν σαφείς προτεραιότητες: η παιδεία, η οικονομία, το εμπόριο, η ενίσχυση και προκοπή των τόπων καταγωγής, η επιβεβαίωση "εύανδρος Ήπειρος", γιατί δεν νοείται Βλάχος χωρίς την Ήπειρο, εκείνη την ευρεία περιοχή που για αιώνες απλωνόταν πέρα από τις σημερινές περιφερειακές ενότητες.
Μπορώ να απαριθμήσω πολλούς Βλάχους εθνικούς ευεργέτες: αρχίζω από τον Μπάγκα που πλούτισε στην Ρουμανία, χάρισε την περιουσία του στο ελληνικό κράτος και κράτησε ένα μηνιαίο μικροποσό για να πορεύεται, το οποίο δεν δίσταζε κιόλας να μοιραστεί με αναξιοπαθούντες.
Αβέρωφ, Σίνας, Ζάππας, Αρσάκης, Γκαρμπόλας, Σταύρου, είναι ονόματα χωρίς τα οποία δεν νοείται εθνική αξία και εθνική υπερηφάνεια, κληρονομιά φωτεινή και αξεπέραστη.
Θα σταθώ ωστόσο σε μια μορφή που με συγκινεί ιδιαίτερα. Θα σταθώ στον Νικόλαο Δούμπα (1830-1900), βουλευτή της Βιέννης, ιδρυτή του πρώτου αλληλοδιδακτικού σχολείου στην πατρίδα του, στο Μπλάτσι της Μακεδονίας. Στο σπίτι του Δούμπα συνέθεσε ο Γιόχαν Στράους τον περίφημο "Γαλάζιο Δούναβη" και ο συνθέτης Άντον Κραλ το "Δούμπας Μαρς".
Με συγκινεί ότι η τέχνη ήταν, με δείγμα τον Δούμπα, κομμάτι του ενδιαφέροντος της βλάχικης ψυχής. Εσείς θα το αποδείξετε σήμερα, επειδή είμαι βέβαιος ότι θα χορέψετε όπως απαιτεί το "μαζί".
Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρω τον Αστέριο Κουκούδη και το πόνημά του "Από την ζωή των Βλάχων στα 1900". Πρόκειται για βασικό μελέτημα, που ανταποκρίνεται στην στρατηγική του Ιδρύματος Εγνατία Ηπείρου, όπως αυτή διατυπώθηκε από τον Πρόεδρο του Δ.Σ. Ιωάννη Αβέρωφ: "Το Ίδρυμα Εγνατία Ηπείρου αντιμετωπίζει, προβάλλει και αναδεικνύει τη βλάχικη πολιτισμική κληρονομιά ως συστατικό στοιχείο του τόπου μας. Θεωρεί ότι οι καιροί είναι ώριμοι για τη συστηματική έρευνα, μελέτη και παρουσίαση τόσο της ιστορικής όσο και της σύγχρονης συνείδησης και πραγματικότητας της λατινόφωνης Ρωμιοσύνης".
Η μητέρα μου, παραδοσιακή Βλάχα, μου άφησε μια ευχή, που είμαι βέβαιος ότι γνωρίζετε:
«Ντουμιτζάλου ιάστι ανάλου, μα βιάντι χαμηλά»
(Ο Θεός είναι ψηλά, αλλά βλέπει χαμηλά).
Εφχαριστισέσκου.
Σας ευχαριστώ.
