ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ
Αθήνα, 25 Ιανουαρίου 2011
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΜΑΝΩΛΗ ΟΘΩΝΑ ΣΤΗ ΣΥΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΜΕ ΥΨΗΛΟΒΑΘΜΟΥΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΥΣ
Αποτελεί για μένα ιδιαίτερη χαρά που μου δίνεται η δυνατότητα μέσα από μια θεσμοθετημένη διαδικασία απολογισμού και προγραμματισμού να έχουμε ουσιαστικά μια πρώτη προσωπική επαφή και γνωριμία να ανταλλάξουμε κάποιες σκέψεις, αλλά και να ακούσουμε απευθείας από εσάς, όχι μόνο τα αποτελέσματα μιας προσπάθειας, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο καθημερινά βιώνετε μια πραγματικότητα. Οι σημερινές σας παρεμβάσεις συνθέτουν ουσιαστικά την εικόνα της πατρίδας μας στο κρίσιμο θέμα της εσωτερικής ασφάλειας και της καταπολέμησης της παραβατικότητας.
Δεν θέλω να επαναλάβω ούτε να επεκταθώ σε θέματα, τα οποία είτε αναφέρθηκαν είτε είναι σε εσάς ίσως και αυτονόητα. Πραγματικά, είναι παράδοξο, όπως είπε και ο κ.Υπουργός για τα ελληνικά δεδομένα να υπάρχει ένας προγραμματισμός και μάλιστα πενταετούς διάρκειας. Eπειδή η χρονιά που ξεκίνησε έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και δεν υπάρχει ίσως το ελαφρυντικό για κανέναν μας της προσαρμογής του πρώτου χρόνου εφαρμογής ενός σχεδίου, θα πρέπει όλοι μας, ο καθένας από τη δική του πλευρά και με το αίσθημα της ατομικής ευθύνης, να βάλουμε στόχους υψηλότερους και ποιοτικότερους για τη χρονιά που ξεκινάει.
Θέλω να σταθώ σε τρεις-τέσσερις παρατηρήσεις που αφορούν θέματα που σωστά θεωρούνται συμπληρωματικά ως δομές που έχουν όμως τη δική τους ξεχωριστή σημασία στην αποτελεσματικότητα της δουλειάς που κυρίως εσείς έχετε μπροστά σας με τη δική μας εποπτεία, στήριξη και παρακολούθηση.
Πριν από όλα όμως, θέλω να εκφράσω μια προσωπική γνώμη και θα σας παρακαλούσα να ληφθεί υπόψιν και αφορά κάτι το οποίο φοβάμαι ότι θα το συναντήσουμε μπροστά μας τη χρονιά που έρχεται. Μαζί με τις σύγχρονες μορφές εγκληματικότητας λόγω της κρίσης φοβάμαι ότι θα αναζωπυρωθούν και παραδοσιακές μορφές παραβατικότητας και εγκληματικότητας, οι οποίες για κάποια χρόνια είχαν εκλείψει και ίσως θα πρέπει να ξαναθυμηθούμε και να ξαναανακαλύψουμε πράγματα και καταστάσεις με τα οποία είχαμε την αίσθηση ότι είχαμε τελειώσει. Όσο σημαντικό είναι το καθημερινό μέτωπο που με εσάς πρωταγωνιστές η Ελληνική Πολιτεία ανοίγει με το οργανωμένο έγκλημα, με την τρομοκρατία κλπ, πιστεύω πως θα συμφωνήσουμε ότι η αντιμετώπιση αυτού που λέμε καθημερινή εγκληματικότητα είναι το στοίχημα που εν τέλει, δικαίως ή αδίκως κρίνει την επιτυχία όλων μας. Επομένως, οτιδήποτε λειτουργεί ανασταλτικά στο να έχουμε μεγάλη προσοχή και στόχευση σε αυτό που ο πολίτης καταλαβαίνει ως «ασφάλεια» στη γειτονιά του, στο χώρο δουλειάς του, στην καθημερινότητά του, δε μπορεί σε καμία περίπτωση να μπει σε δεύτερη προτεραιότητα.
Καταρχήν σε ότι αφορά τα οικονομικά προσέξτε, σας παρακαλώ, μην πέσουμε στην παγίδα της γνωστής ιστορίας με το λύκο και τα πρόβατα. Και αναφέρομαι στο ότι περίπου κάθε χρόνο, αρχή του χρόνου συμφωνούμε σε κάποιο οικονομικό σχεδιασμό, αλλά μετά, κατά τον Ιούνιο-Ιούλιο τα χρήματα τελειώνουν και τελικά γίνεται μία επαναδιαπραγμάτευση. Με αυτά τελειώσαμε. Μην έχει κανείς από εσάς αυταπάτες. Θα πρέπει να περάσει αυτό το μήνυμα και να περάσετε κι εσείς αυτό το μήνυμα, ότι αυτή τη χρονιά ο προϋπολογισμός δε θα εκτελεστεί μέσα από μία αέναη διαπραγμάτευση μεταξύ των υπουργείων και του Γενικού Λογιστηρίου.
Επομένως το νοικοκύρεμα, το κουμάντο, η σωστή διαχείριση θα πρέπει να είναι πρώτη προτεραιότητα, διότι είναι επίσης σαφές ότι χωρίς λεφτά δε μπορούμε να λειτουργήσουμε. Θέλω δηλαδή, να είμαι πάρα πολύ συγκεκριμένος και πάρα πολύ σαφής σε αυτό, λέγοντάς σας επίσης ότι η παρακολούθηση, όχι μόνο γενικά του προϋπολογισμού του υπουργείου, αλλά ειδικότερα της εξέλιξης των δαπανών ανά περιοχή θα γίνεται σε μηνιαία βάση, ακόμα και με προσωπική δική μου εποπτεία και προσωπικών μου συνεργατών, στατιστική και δειγματοληπτική ανάλυση για να εντοπίζονται ζητήματα. Θα ήθελα αυτή η συνεννόηση να είναι πάρα πολύ ξεκάθαρη και γίνεται πάρα πολύ έγκαιρα για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις.
Το δεύτερο που θα ήθελα να σας πω είναι ότι υπάρχει όπως ξέρετε, σε εξέλιξη ένα πρόγραμμα κάλυψης στεγαστικών αναγκών της Ελληνικής Αστυνομίας κυρίως μέσω της ένταξης κτιριακών εγκαταστάσεων σε ΣΔΙΤ. Έχουμε ξεκινήσει μια διαδικασία και μια προσπάθεια, η οποία θα καταλήξει μέσα στο εξάμηνο, για να τρέξει αυτό το πρόγραμμα, να επισπευστεί και γι ʼ αυτό δε θα μπορέσει να συνεχίσει να κουβαλά «βαρίδια». Με τη λέξη «βαρίδια», εννοώ έργα ενταγμένα, τα οποία έχουν για δυο ή τρία ή ενάμιση χρόνο ζητήματα πολεοδομικής τακτοποίησης, ιδιοκτησιακά κ.ά. και τα οποία ποτέ δε λύνονται. Υπάρχουν ευτυχώς εναλλακτικές επιλογές. Θα απενταχθούν, θα βάλουμε άλλα. Θα πρέπει αυτό να είναι πολύ καθαρό και σε εσάς, όπως θα είναι και στους πολιτικούς και στους αυτοδιοικητικούς παράγοντες όλων των περιοχών που έχουν τέτοια έργα ενταγμένα αυτή τη στιγμή, διότι οι ανάγκες είναι πολλές και είναι κρίμα να καθυστερεί ένα ολόκληρο πρόγραμμα , να μην καλύπτονται στεγαστικές ανάγκες σε υποδομές της Αστυνομίας, εξαιτίας καθυστερήσεων που αφορούν τα στοιχειώδη που πρέπει να γίνουν. Η΄εν πάση περιπτώσει, αν είναι θέμα δυσκολίας των προβλημάτων που πρέπει να επιλυθούν, θα πάμε σε άλλα έργα, που έχουν ευκολότερες λύσεις σε αυτού του είδους τα διαδικαστικά ζητήματα, ώστε να μπορέσει να τροφοδοτηθεί η εξέλιξη του προγράμματος.
Ακριβώς- και πάω στο επόμενο σημείο- λόγω της ιδιαίτερης οικονομικής συγκυρίας, θα δοθεί πάρα πολύ μεγάλη έμφαση στην αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων που είτε μέσω ΕΣΠΑ είτε μέσω άλλων ευρωπαϊκών προγραμμάτων μπορούμε να αξιοποιήσουμε το επόμενο διάστημα και για ζητήματα κυρίως υλικοτεχνικού εξοπλισμού. Για το λόγο αυτό και στο πολυνομοσχέδιο, στο οποίο αναφέρθηκε ήδη ο κ. Υπουργός, προβλέπεται η σύσταση μιας αυτοτελούς υπηρεσίας διαχείρισης ευρωπαϊκών και αναπτυξιακών προγραμμάτων. Αλλά ακόμα και πριν στηθεί και στελεχωθεί η συγκεκριμένη υπηρεσία, βάση των σημερινών δομών και δυνατοτήτων που έχουμε, επίσης θα δοθεί μια πάρα πολύ μεγάλη έμφαση και μία προσπάθεια να είμαστε περισσότερο ενήμεροι, με καλύτερα αντανακλαστικά, με μια διαδικασία που θα προλαβαίνει πράγματα, ειδικά για τα περιφερειακά προγράμματα του ΕΣΠΑ σε κάθε περιφέρεια. Κι εσείς πρέπει με τον αντίστοιχο Περιφερειάρχη ή Διοικητή της αποκεντρωμένης κρατικής διοίκησης που γι ʼ αυτό το διάστημα κρατάει την αρμοδιότητα χειρισμού των περιφερειακών προγραμμάτων, να επιδιώκετε μια επαφή, να υπάρχει ένας σύνδεσμος με τις διαχειριστικές αρχές για όλα αυτά τα ζητήματα.
Θα κλείσω, κάνοντας αναφορά σε ένα θέμα στο οποίο έδωσε ιδιαίτερη έμφαση και ο κ.Υπουργός και το οποίο πρέπει να ξεκινήσουμε άμεσα. Σε ό,τι αφορά την πρόληψη, προβλεπόταν και στον Καποδίστρια αυτά τα περιβόητα τοπικά συμβούλια πρόληψης κατά της εγκληματικότητας, που όμως στο 80 % των Δήμων της χώρας δεν λειτούργησαν. Η συγκυρία του Καλλικράτη νομίζω ότι τα έχει διευρύνει και για πρώτη φορά μπορούμε να είμαστε εμείς οι επισπεύδοντες, να στηθούν δομές τέτοιες που θα δώσουν μια συμμετοχική διάσταση σε αυτό που λέμε «σχεδιασμό» και «αστυνόμευση μιας περιοχής», αλλά κυρίως σε προληπτικού χαρακτήρα παρεμβάσεις.
Κλείνω, κάνοντας μια σκέψη, για την οποία ερέθισμα αποτέλεσε η τοποθέτηση του κ.Υπουργού.
Η βασική σκέψη λοιπόν, στο κομμάτι της πρόληψης είναι η εξής: μια σειρά από μεγάλες πληγές των σύγχρονων κοινωνιών είναι στη διαμόρφωση του χαρακτήρα, της νοοτροπίας των παιδιών αυτών που εγώ λέω «γυμνασιακής ηλικίας». Και εξηγώ ότι με το γυμνασιακής ηλικίας» αναφέρομαι στο παιδί μεταξύ δημοτικού και λυκείου, γιατί στο δημοτικό είναι πάρα πολύ νωρίς και στο λύκειο πάρα πολύ αργά.
Θέτω λοιπόν, στο τραπέζι ζητήματα, όπως πολιτισμός κερκίδας, δηλαδή γηπεδική συμπεριφορά, ηλεκτρονικό έγκλημα, δηλαδή η επαφή με το διαδίκτυο, οδική ασφάλεια- κυκλοφοριακή αγωγή. Ξέρω ότι υπάρχουν πρωτοβουλίες ήδη κι από παλαιότερα, μόνο που είναι λίγο αποσπασματικές, δεν έχουν έναν κεντρικό σχεδιασμό, δεν εκδηλώνονται με τέτοιο τρόπο σε γεωγραφική κλίμακα που να εξελίσσονται ως μια κεντρική πρωτοβουλία.
Μπορεί για όλα τα θέματα αυτά να παρουσιάζονται ή να ισχυρίζονται κάποιοι ότι είναι ειδικότεροι από την Αστυνομία. Επιτρέψτε μου να πιστεύω ότι στο θεωρητικό επίπεδο πράγματι υπάρχουν επιστήμονες ειδικότεροι, αλλά από την πλευρά που η Αστυνομία βιώνει και γνωρίζει τα θέματα αυτά στην πράξη, με τα στελέχη τα εξειδικευμένα που έχει σε όλους αυτούς τους τομείς που ενδεικτικά ανέφερα, μπορεί να έχει μία πάρα πολύ πιο ουσιαστική συμβολή. Να το κάνει όμως με ένα τρόπο που θα υπηρετήσει και μια άλλη κρίσιμη αναγκαιότητα που υπάρχει και που έχει σχέση με το πώς θα «βλέπει» την Αστυνομία ως ενήλικας, πριν κάποιοι έχουν ήδη πείσει το παιδί των 16 χρονών ότι η Αστυνομία είναι ο μπαμπούλας, είναι ο τιμωρός ενός συστήματος που πρέπει να ανατραπεί. Το παιδί πρέπει να δει τον αστυνομικό δίπλα του, στη σχολική του τάξη, και αυτός να του μιλήσει για όλα αυτά τα θέματα με τη στολή του.
Βασανίζει και το δικό μου μυαλό, πώς αυτό μπορεί να συγκροτηθεί σε συνεργασία, ίσως και αναγκαία με το Υπουργείο Παιδείας και με άλλους φορείς, αλλά με διακριτό και πρωταγωνιστικό ρόλο της Αστυνομίας. Να σχεδιαστεί δηλαδή, μία εκστρατεία ευαισθητοποίησης που θα έχει καθοριστική και ουσιαστική σημασία στη διαμόρφωση του χαρακτήρα και της νοοτροπίας του προεφήβου, που μπορεί όχι μακροπρόθεσμα, αλλά μεσοπρόθεσμα να έχει σημαντικά αποτελέσματα.
Προφανώς, και αυτό και πολλά άλλα υπερβαίνουν το δικό μας προσωπικό ορίζοντα είτε εμάς ως Υπουργών είτε του κου Οικονόμου ως Αρχηγού είτε αρκετών από εσάς ως επιτελών, αλλά νομίζω ότι ένα από τα σημαντικότερα πράγματα που έχουμε να κάνουμε είναι να έχουμε την αίσθηση, την ικανοποίηση, ότι βάλαμε κατά την παρουσία μας μια σφραγίδα στο να είναι η δουλειά των επόμενων από εμάς ευκολότερη και αυτοί να είναι αποτελεσματικότεροι σε αυτό που έχουν να διαχειριστούν και να αντιμετωπίσουν.