ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ
Αθήνα, 16 Ιουνίου 2010
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Ομιλία Υφυπουργού Προστασίας του Πολίτη κ. Σπύρου Βούγια
στην συνέντευξη Τύπου της Ύπατης Αρμοστείας
με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων
«Μου στέρησαν την πατρίδα αλλά δεν μπορούν να μου στερήσουν το μέλλον»
Ο Υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη κ. Σπύρος Βούγιας παρέστη σήμερα Τετάρτη 16 Ιουνίου, σε εκδήλωση της Ύπατης Αρμοστείας του Ο.Η.Ε. για τους πρόσφυγες με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για τους Πρόσφυγες.
Στην ομιλία του ο κ. Βούγιας ανέφερε:
« Η Ύπατη Αρμοστεία από την πρώτη στιγμή που αναλάβαμε στο Υπουργείο, κατέστη ο βασικός συνομιλητής μας.
Για εμάς το θέμα του πολιτικού ασύλου και της προστασίας των προσφύγων είναι στην πρώτη σειρά των προτεραιοτήτων μας. Γι’ αυτό και ζητήσαμε την βοήθεια της Ύπατης Αρμοστείας που με σπουδή ανταποκρίθηκε και μας προσέφερε την τεχνογνωσία της, τόσο στις επιτροπές για τη νέα δομή των κέντρων παραμονής, όσο και στις επιτροπές για τη μεταρρύθμιση του συστήματος ασύλου.
Από κοινού προσπαθήσαμε να αντιμετωπίσουμε το μεγάλο ζήτημα των προσφύγων, που στην Ελλάδα, λόγω της ελλείψεως υποδομών και της πολιτικής ασύλου, αλλά και εν γένει της μεταναστευτικής πολιτικής, έχει λάβει διαστάσεις ανθρωπιστικής κρίσης. Οι άνθρωποι αυτοί που έρχονται στη χώρα μας, σε επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διεκδικώντας το δικαίωμα στη ζωή τυγχάνουν της χειρότερης αντιμετώπισης (π.χ. ο εγκλεισμός στο κέντρο υποδοχής μεταναστών στη Παγανή της Λέσβου και στη συνέχεια η προώθησή τους στο κέντρο της Αθήνας με ένα έγγραφο διοικητικής απέλασης δίχως καμία μέριμνα για το ειδικό καθεστώς, στο οποίο ενδέχεται να βρίσκονται). Παράλληλα η κοινωνική συνοχή διαρρηγνύεται και η ξενοφοβία αυξάνεται.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η οικογένεια Νατζάφι, η οικογένεια των Αφγανών που έχασε το παιδί της στο τρομοκρατικό χτύπημα στα Πατήσια. Ο πατέρας αυτός που, κάτω από διαφορετικές περιστάσεις, θα έπρεπε να αντιμετωπιζόταν ως εμβληματική μορφή στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της Δημοκρατίας, στη χώρα μας φυλακίστηκε στην Παγανή και περιθωριοποιήθηκε στο κέντρο της Αθήνας δίχως ουδείς να γνωρίζει την ύπαρξη του και άρα να μπορεί να τον στηρίξει. Το τραγικό συμβάν του θανάτου του γιου του και του τραυματισμού της κόρης του, που της στοίχισε την όρασή της, τους έβγαλε από την ανωνυμία. Η πολιτεία κινήθηκε άμεσα, και όλα τα μέλη της οικογένειας αυτής, είναι πλέον αναγνωρισμένοι πρόσφυγες, αλλά το τίμημα ήταν πολύ βαρύ.
Στο σημείο αυτό επιτρέψτε μου να σας διαβάσω το γράμμα της μικρής Φερστέ προς τον νεκρό αδελφό της: «Εσύ δεν ξέρεις ότι έχεις πάρει άσυλο. Εμείς έχουμε πάρει άσυλο άρα και εσύ τώρα έχεις άσυλο. Πρέπει να ξέρεις ότι η καρδιά μου ραγίζει για σένα. Στην αρχή δεν ήξερα ότι εσύ σκοτώθηκες. Τώρα είσαι με τον Θεό. Σε παρακαλώ να με συγχωρέσεις. Εσύ είσαι πάρα πολύ καλό παδί. Θεέ μου, και εσύ… Χαμιντουλάχ, έλα στον ύπνο μου. Γειά σου.»
Τα λόγια αυτά της Φερστέ θα μας στοιχειώνουν για πάντα και θα μας υποχρεώνουν σε θετικές δράσεις.
Οι πρωτοβουλίες του Υπουργείου διακρίνονται σε δύο μεγάλες ενότητες:
- Μεταρρύθμιση των κέντρων παραμονής παράνομα εισερχομένων αλλοδαπών.
- Μεταρρύθμιση του συστήματος του πολιτικού ασύλου.
Όσον αφορά στο πρώτο:
Βρισκόμαστε ήδη σε νομοπαρασκευαστική διαδικασία από κοινού με το Υπουργείο Εσωτερικών και σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας για την μετατροπή των υπαρχόντων κέντρων παραμονής, σε κέντρα καταγραφής και διαχείρισης αλλοδαπών, τα οποία και ονομάζουμε Κέντρα Πρώτης Καταγραφής. Στα ΚΕΠΥ θα γίνεται η καταγραφή και ο εντοπισμός των ατόμων με ανάγκες διεθνούς προστασίας και των ατόμων, σε άλλες κατηγόριες που χρήζουν ειδικής προστασίας (όπως θύματα βασανιστηρίων, θύματα εμπορίας ανθρώπων, άτομα με ιδιαίτερα ιατρικά προβλήματα). Επίσης, θα εντοπίζονται οι ασυνόδευτοι ανήλικοι και θα λαμβάνουν χώρα οι απαραίτητες ενέργειες για τη διαπίστωση της ανηλικότητας, όπου αυτή αμφισβητείται.
Θα γίνεται διαπίστωση της εθνικότητας, επίσης όπου αυτή αμφισβητείται. Επιπλέον, θα παρέχονται οι πρώτες αναγκαίες ιατρικές υπηρεσίες, καθώς και οι πρώτες υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας.
Τέλος, θα διενεργούνται όλες οι απαραίτητες δράσεις αστυνομικού ενδιαφέροντος, όπως για παράδειγμα η λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων. Τα ΚΕΠΥ θα είναι Κέντρα εξωτερικά φυλασσόμενα, με την έννοια ότι οι αλλοδαποί δεν θα έχουν τη δυνατότητα να κινούνται ελεύθερα εκτός των Κέντρων. Ο περιορισμός στο Κέντρο θα πρέπει να λήγει το συντομότερο δυνατόν, με ανώτατο όριο τις 15 ημέρες
Όπως αντιλαμβάνεστε, για να λειτουργήσουν τα ΚΕΠΥ, προϋπόθεση αποτελεί να λειτουργήσει σωστά το σύστημα παραπομπών. Δηλαδή οι αλλοδαποί που εντοπίζονται ότι χρήζουν διεθνούς προστασίας, θα πρέπει να οδηγούνται σε αρμόδια ανοιχτά κέντρα φιλοξενίας.
Όσον αφορά στη δεύτερη πρωτοβουλία, σχετικά με το άσυλο:
Έχει ήδη ολοκληρωθεί το Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο ρυθμίζεται ο τρόπος εξέτασης των εκκρεμών αιτημάτων ασύλου, τα οποία ανέρχονται στις 45.000 – κληροδότημα της παρελθούσης πολιτικής- καθώς και ο τρόπος εξέτασης των νέων αιτημάτων ασύλου για τη μεταβατική περίοδο έως ότου λειτουργήσει η νέα Υπηρεσία Ασύλου, μια υπηρεσία ενταγμένη μεν στο Υπουργείο μας, αλλά ανεξάρτητη, με εκπαιδευμένο πολιτικό προσωπικό. Επίσης έχει ολοκληρωθεί το Νομοσχέδιο που ρυθμίζει τη λειτουργία της νέας υπηρεσίας Ασύλου.
Αυτή τη στιγμή έχουμε να αντιμετωπίσουμε κάποιες οικονομικές λεπτομέρειες, αλλά η θέληση μας είναι ισχυρή και πιστεύουμε πως πολύ σύντομα, ενδεχομένως μέσα στον επόμενο μήνα, το νέο Προεδρικό Διάταγμα θα τεθεί σε εφαρμογή και περί τα τέλη του χρόνου θα λειτουργήσει και η νέα Υπηρεσία Ασύλου.
Οι μεταρρυθμίσεις αυτές έχουν ως βασικό πρόταγμα την προστασία των ανθρώπων που χρήζουν ανθρωπιστικής βοήθειας, και η χώρα μας, όσο κι αν δοκιμάζεται από την πρωτοφανή οικονομική κρίση, δεσμεύεται να μην κάνει ούτε ένα βήμα πίσω στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην προστασία των προσφύγων».
