ΜΟΝΙΜΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ
Βρυξέλλες , 27 Φεβρουαρίου 2003
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Πραγματοποιήθηκε σήμερα στις Βρυξέλλες η πρώτη υπό την Ελληνική Προεδρία συνεδρίαση του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων. Στα θέματα Δικαιοσύνης προήδρευσε ο Υπουργός Δικαιοσύνης κ.Φίλιππος Πετσάλνικος και στα θέματα Εσωτερικών Υποθέσεων προήδρευσε ο υπουργός Δημόσιας Τάξης κ. Μιχάλης Χρυσοχοϊδης.
Κατά την πρώτη ημέρα του Συμβουλίου εξετάσθηκαν τα θέματα Εσωτερικών Υποθέσεων: η Πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για τη θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων για την αναγνώριση και το καθεστώς των υπηκόων τρίτων χωρών και των ανιθαγενών ως προσφύγων ή ως προσώπων που χρήζουν διεθνούς προστασίας για άλλους λόγους, η πρόταση οδηγίας για το δικαίωμα στην οικογενειακή επανένωση, το θέμα της ενίσχυσης των διαδικασιών ελέγχου των διαβατηρίων στα σημεία εισόδου της ζώνης του Σένγκεν(ενημέρωση από μέρους της Επιτροπής), και η συζήτηση προσανατολισμού σχετικά με τη μελέτη κατανομής βαρών όσων αφορά την διαχείριση των εξωτερικών συνόρων,τη μελέτη σκοπιμότητας για τη βελτίωση των ελέγχων των θαλασσίων συνόρων, την αποτελεσματικότητα των διαθέσιμων χρηματοοικονομικών πόρων σε κοινοτικό επίπεδο, και τέλος η ανοικτή συζήτηση, καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος στα Δυτικά Βαλκάνια.
Ο κ. Χρυσοχοϊδης στην αρχική του τοποθέτηση τόνισε ότι η Ελληνική Προεδρία σε συνέχεια της θεματολογίας του Τάμπερε και της Σεβίλλης έχει θέσει προτεραιότητα την αντιμετώπιση της λαθρομετανάστευσης και στο πλαίσιο αυτό έχουν ιδιαίτερη σημασία:
- Η κατανομή των βαρών στη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων
- Ο κοινός φορέας διαχείρισης των Εξωτερικών συνόρων
- Η συνεργασία με τρίτες χώρες για την καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης
Η οδηγία για τη θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων για την αναγνώριση και το καθεστώς των υπηκόων τρίτων χωρών και των ανιθαγενών ως προσφύγων ή ως προσώπων που χρήζουν διεθνούς προστασίας για άλλους λόγους σκοπεύει να δημιουργήσει ένα πλαίσιο διεθνούς προστασίας βασισμένο σε υπάρχουσες διεθνείς , κοινοτικές υποχρεώσεις και πρακτική των κρατών-μελών, διαχωρίζοντας τις δύο συμπληρωματικές κατηγορίες των προσφύγων και των ατόμων στην κατηγορία της επικουρικής προστασίας. Η πρόταση περιλαμβάνει προβλέψεις για ελάχιστα δικαιώματα και οφέλη για τις ανωτέρω κατηγορίες.
Η συζήτηση επικεντρώθηκε στο δεύτερο μέρος της οδηγίας στο Συμβούλιο. Ενώ υπήρξε γενική συμφωνία για τα δικαιώματα που πρέπει να χορηγηθούν στους πρόσφυγες, υπήρξαν διαφορές στην εκτίμηση για το επίπεδο των δικαιωμάτων που θα χορηγηθούν στα άτομα υπό καθεστώς επικουρικής προστασίας. Κάποιες χώρες θέλουν να χορηγούν ίδιο επίπεδο δικαιωμάτων, ενώ άλλες θέλουν χαμηλότερο επίπεδο δικαιωμάτων σε σχέση με τους πρόσφυγες, σε μια σειρά θεμάτων(για την διατήρηση της οικογενειακής ενότητας, τις άδειες διαμονής, τη χορήγηση ταξιδιωτικών εγγράφων, τη πρόσβαση στην εργασία, της κοινωνικής πρόνοιας).
Μετά τη σημερινή συνεδρίαση του Συμβουλίου παρέμειναν σε εκκρεμότητα θέματα που αφορούν, τη διατήρηση της οικογενειακής ενότητας, τη χορήγηση αδειών διαμονής, τη πρόσβαση στην εργασία, τη κοινωνική πρόνοια, την υγεία και τη πρόσβαση σε υπηρεσίες ενσωμάτωσης, τα οποία το Συμβούλιο θα εξετάσει σε επόμενη συνεδρίαση κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας.
Όσον αφορά την οδηγία για το δικαίωμα της οικογενειακής επανένωσης, που συζητείται στο Συμβούλιο επί τρία χρόνια, σκοπός της είναι να καθορισθούν οι συνθήκες υπό τις οποίες ένα μέλος οικογένειας ενός υπηκόου τρίτης χώρας, ο οποίος διαμένει νόμιμα στο έδαφος κράτους-μέλους και έχει εύλογες προοπτικές να αποκτήσει το δικαίωμα μόνιμης διαμονής, μπορεί να εισέλθει και διαμένει σε αυτό το κράτος-μέλος, ώστε να διατηρηθεί η οικογενειακή ενότητα, ανεξαρτήτως εάν η οικογενειακή σχέση ανεφύη πριν ή μετά την είσοδο στην χώρα.
Σημαντική είδηση αποτελεί το γεγονός ότι μετά από μακρές διαβουλεύσεις επήλθε πολιτική συμφωνία επί της Οδηγίας, η οποία αποτελεί σημαντικό στοιχείο της πολιτικής της Ένωσης για την νόμιμη μετανάστευση και την Ενσωμάτωση των μεταναστών. Με την οδηγία αυτή ρυθμίζονται θέματα σημαντικά όπως ο ορισμός των μελών της οικογενείας (ο/η σύζυγος του συντηρούντος-αιτούντος την οικογενειακή Επανένωση, τα τέκνα και τα θέματα νόμιμης ηλικίας των ερχομένων σε γάμο),οι προϋποθέσεις άσκησης του δικαιώματος επανένωσης (σταθερά εισοδήματα, κοινωνική ασφάλιση κλπ), η οικογενειακή επανένωση προσφύγων και οι προϋποθέσεις της, τα δικαιώματα των μελών της οικογενείας που επανενώνεται (θέματα πρόσβασης στην εκπαίδευση και στην απασχόληση) και η διαδικασία απορρίψεων ή ανάκλησης αιτήσεων εισόδου και διαμονής.
Στην ανοιχτή συζήτηση για το οργανωμένο έγκλημα στα Δυτικά Βαλκάνια ο προεδρεύων κ. Χρυσοχοϊδης τόνισε στους ομολόγους του ότι πρόθεση της Ελληνικής Προεδρίας είναι να αναδείξει τις πολιτικές διαστάσεις του ζητήματος του οργανωμένου εγκλήματος στα Δυτικά Βαλκάνια, ιδιαίτερα όσον αφορά τα ακόλουθα στοιχεία:
- Τη πρόταση της Προεδρίας για την ευρωπαϊκή προοπτική των Βαλκανίων
- Το μη περιορισμό της ενασχόλησης της Ε.Ε μόνο με αστυνομικά μέτρα για τα Βαλκάνια (θεσμοί, δημοκρατία, οικονομική ανάπτυξη, ευρωπαϊκή προοπτική)
- Τη παρακολούθηση της συνέχειας στις δεσμεύσεις που ανέλαβαν οι χώρες της περιοχής να εφαρμόσουν τα συμπεράσματα της διάσκεψης του Λονδίνου της 25ης Νοεμβρίου του 2002.
- Τη παρακολούθηση της «προόδου» αυτών των χωρών και την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκης.
Ο Έλληνας υπουργός δικαιοσύνης κ. Φίλιππος Πετσάλνικος, στην παρέμβασή του τόνισε την σημασία του πολιτικού διαλόγου με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και της αποτελεσματικής δικαστικής συνεργασίας για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, της ενίσχυσης του κράτους δικαίου, τη συνεργασία με τη Ευρωπόλ και την αρωγή και προστασία των θυμάτων του οργανωμένου εγκλήματος. Δεν θα πρέπει να παραγνωρίζονται επίσης οι τεχνικές και κοινωνικές προϋποθέσεις αποτελεσματικής καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος.
Η Ε.Επιτροπή στην παρέμβασή της τόνισε την ανάγκη πολυτομεακής-συνολικής προσέγγισης και συνεργασίας αστυνομικών, διωκτικών και δικαστικών αρχών καθώς και αναβάθμισης του ρόλου της Ευρωπόλ, στο πρόβλημα της αντιμετώπισης της οργανωμένης εγκληματικότητας επισημαίνοντας ιδιαίτερα:
- Την ανάγκη καταπολέμησης της διαφθοράς
- Την ενίσχυση του ρόλου των θεσμών και της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης
- Τους τομείς βασικής προτεραιότητας(αστυνομία, άσυλο, μετανάστευση και δικαστική συνεργασία).
- Τα διατιθέμενα κονδύλια (από το πρόγραμμα CARDS, διατίθενται 10% για δικαστική συνεργασία, συνολικά 460 εκατομμύρια ΕΥΡΩ 2002-2006, ενώ έχουν ήδη διατεθεί 108 εκατομ. ΕΥΡΩ (1998-2001).
- Την άντληση διδαγμάτων εμπειρίας από την διεύρυνση (προγράμματα αδελφοποίησης και άλλα ανάλογα και στις Βαλκανικές χώρες).
Ο Έλληνας Πρόεδρος κ. Χρυσοχοϊδης συνοψίζοντας τις παρεμβάσεις των συναδέλφων του διαπίστωσε ότι υπάρχει διάχυτη αποφασιστικότητα εκ μέρους όλων για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος αποφασιστικά και ενεργά στα Δυτικά Βαλκάνια, με στενή παρακολούθηση των δεσμεύσεων που έχουν αναλάβει οι χώρες της περιοχής.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενημέρωσε το Συμβούλιο για την πορεία των εργασιών προετοιμασίας της Μελέτης σκοπιμότητας για τα θαλάσσια σύνορα, της οποίας η πρώτη έκθεση θα δημοσιευθεί αυτή την εβδομάδα και η τελική έκθεση τον Ιούνιο 2003 τονίζοντας τα βασικά στοιχεία της ως εξής:
- Καθορισμός 3 θαλασσίων ζωνών (Βαλτική, Μάγχη και Μεσόγειος)
- Καθορισμός διόδων λαθρομετανάστευσης
- Αξιοποίηση αποτελεσμάτων άσκησης Τρίτων
- Αναθεώρηση σύμβασης Montege Bay για ενσωμάτωση μεταναστευτικών θεμάτων
- Συμμόρφωση με διεθνείς συμβάσεις και όργανα, συστήματα αυτόματου εντοπισμού
- Εξέταση της παραμέτρου της συνεργασίας με τρίτες χώρες
Ο Έλληνας προεδρεύων τόνισε ότι Ελληνική προεδρία, σύμφωνα με τις επιταγές της Σεβίλλης, έχει συμπεριλάβει στις βασικές προτεραιότητές της τα θέματα μετανάστευσης και διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης. Επισήμανε ωστόσο ότι απαιτούνται αυξημένη χρηματοδότηση των νέων αναβαθμισμένων μορφών συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών, τόσο σε κοινοτικό όσο και σε εθνικό επίπεδο, καθόσον αποτελούν κοινό πρόβλημα στην Ένωση, ανεξάρτητα από τη γεωγραφική θέση κάθε χώρας και την κοινωνική υποδομή της. Σημαντική είναι εν προκειμένω η προώθηση της συνεργασίας με τις τρίτες χώρες στον τομέα αυτό.
Η Ελληνική Προεδρία υπέβαλε ως βάση προβληματισμού για την προετοιμασία της ουσιαστικής συζήτησης στο Συμβούλιο Κορυφής της Θεσσαλονίκης μια σειρά σημαντικών ερωτήσεων στο Συμβούλιο αναφορικά με το θέμα της αποτελεσματικής χρήσης των κοινοτικών χρηματοδοτικών πόρων για επαναπατρισμό των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο των οποίων έχει απορριφθεί η αίτηση, την διαχείριση των συνόρων και την δημιουργία προγραμμάτων μετανάστευσης και ασύλου σε τρίτες χώρες ως εξής:
- Τρόπος αντιμετώπισης της κατανομής βαρών ολοκληρωμένα, με συμπερίληψη όλων των κρατών μελών, δεδομένου ότι και οι διατιθέμενες πιστώσεις για το άσυλο, την μετανάστευση και τη διαχείριση των συνόρων αντιστοιχούν σε μικρό ποσοστό των εσωτερικών πολιτικών της Ένωσης
- Αντικειμενικοί παράγοντες που καθορίζουν την κατανομή των βαρών στα εξωτερικά σύνορα(αποδεκτοί τύποι δαπανών, διεύρυνση προγράμματος ARGO)
- Aνάγκη αναθεώρησης του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τους πρόσφυγες, βάσει της αξιολόγησης της επιτροπής, υιοθετώντας τυχόν ευρύτερη προσέγγιση σε πολιτικές ένταξης και επιστροφής
- Δυνατότητα θέσπισης ειδικού χρηματοδοτικού μέτρου επιστροφής και υποστήριξης της κοινοτικής εξωτερικής δράσης, με προβληματισμό για την έκταση της απαιτούμενης αναδιανομής κοινοτικών πόρων που διατίθενται στις εσωτερικές και εξωτερικές πολιτικές της Ένωσης
- Δημιουργία μηχανισμού αξιολόγησης της συνεργασίας των τρίτων χωρών με την Ε.Ε-Προτεραιότητες στο σχεδιασμό του
Η Προεδρία κατέγραψε τοποθετήσεις αντιπροσωπειών, ζητώντας να αποστείλουν γραπτές προτάσεις μέχρι 10 Μαρτίου, οι οποίες θα ληφθούν υπ όψιν για την επεξεργασία νέου εγγράφου που θα αποτελέσει βάση συζήτησης στο ?τυπο Συμβούλιο ΔΕΥ της Βέροιας, σε συνδυασμό με συμπερίληψη θέματος ανάπτυξης αξιωματικών συνδέσμων στα Βαλκάνια (ILO s).
Η Ε.Επιτροπή σε σχέση με την μελέτη κατανομής των βαρών (burden sharing) ανέφερε ότι απαιτούνται συγκρίσιμα δεδομένα και στοιχεία από τα κράτη μέλη για να μπορέσει να φέρει εις πέρας τη μελέτη της (θέματα εξοπλισμού, εκπαίδευσης συνοριοφυλάκων, ανταλλαγή πληροφοριών) πριν τον Ιούνιο 2003.
Τέλος, κατά τη διάρκεια του γεύματος το Συμβούλιο Υπουργών ΔΕΥ ενημερώθηκε από τον Επίτροπο Vitorino για την πορεία των διαπραγματεύσεων με την Ελβετία στα θέματα Κεκτημένου Σένγκεν.
