«Οριστικό τέλος στους ηγεμονισμούς και τα εξουσιαστικά παιχνίδια».
– Νέο αρχηγό βλέπουμε, για νέο κόμμα ακούμε, περιμένουμε να δούμε και τα νέα πρόσωπα….
Η ανανέωση οφείλει να έχει προτεραιότητες, είναι μία πολιτική διαδικασία. Προηγούνται οι τομές στις πολιτικές, οι επεμβάσεις στις δομές και λειτουργίες, οι αλλαγές στη νοοτροπία.
Πρόσωπα υπάρχουν ήδη πολλά, και θα αναδειχθούν και άλλα μέσα από τη δυναμική της προσπάθειας. Αυτό, νομίζω, είναι και το σημαντικό: Τα νέα πρόσωπα να έρχονται μέσα από την έκφραση κι εξυπηρέτηση των νέων πολιτικών, των νέων ιδεών, και όχι «απλώς» επειδή αποτελούν νέες παρουσίες και εμφανίσεις. Μόνο έτσι ενσαρκώνεται πράγματι το νέο.
– Κάποτε το σύνθημα «όλοι μαζί» βοήθησε για να διατηρήσετε «όλοι μαζί» ανέπαφο το ΠΑΣΟΚ. Τώρα εμφανίζεστε «όλοι μαζί» να επιζητείτε την αλλαγή του.
Να κάνω πρώτα ένα γενικότερο σχόλιο: πλάι στην πολύβουη αντιπαράθεση των ημερών ζούμε και μία μάχη νοημάτων, μιά προσπάθεια αναπροσδιορισμού των εννοιών, καμιά φορά και των λέξεων. Είναι μία μάχη ιδεών αυτή, πολύ αναγκαία για να μπούμε στη νέα εποχή.
Το «όλοι μαζί», λοιπόν, δεν μπορεί να αφυδατώνεται στην εξασφάλιση των συμμετοχών κορυφής και μόνο. Κυρίως οφείλει να παραπέμπει στην ενεργοποίηση του λαϊκού παράγοντα για τα κομματικά, αλλά και τα δημόσια πράγματα. Να συνδεθεί η πολιτική κοινωνία με την κοινωνία των πολιτών. «Ολοι» κυρίως θα πεί «και πολιτικοί και κοινωνία». «Μαζί» θα πεί πλάι-πλάι, με ρόλους αλλά χωρίς ηγεμονισμούς.
Σήμερα, λοιπόν, το «όλοι μαζί» είναι μήνυμα σύνδεσης της παράταξης με τους πολίτες. Αυτό είναι το ιδεολογικό αλλά και το πολιτικό στίγμα του.
– Η έννοια πρωτοκλασάτα στελέχη θα ακυρωθεί σε ένα κόμμα αξιών και θεσμών, διακήρυξε πρόσφατα ο Γ. Παπανδρέου. Προσπαθώ να φανταστώ ένα «κόμμα αξιών και θεσμών» και με προδίδει η φαντασία μου.
Η έννοια «πρωτοκλασσάτα στελέχη» εξυπονοεί ένα εξουσιαστικό παιγνίδι διεκδίκησης μέσα από την προώθηση προσωπικών στρατηγικών. Παραπέμπει σε λειτουργίες μηχανισμών και σε λογικές ισορροπιών. Σε βυζαντινισμούς και ακινησίες.
Η έννοια «κόμμα αξιών και θεσμών» ορίζει τόσο την ηθική διάσταση των εσωτερικών σχέσεων όσο και την ποιότητα της λειτουργίας του κόμματος.
Αναδεικνύεται, έτσι, σαν κριτήριο η προσφορά, η συμβολή και όχι η προσωπική διεκδίκηση. Και οι «πρώτοι» πρέπει να αναμετρώνται πάντα με βάση αυτό το κριτήριο.
– Ο Γ. Παπανδρέου είναι «συνυπεύθυνος» για την τετραετία Σημίτη. Αναγκαία προϋπόθεση για τη συνέπεια των δεσμεύσεών σας για τη νέα διακυβέρνηση η αυτοκριτική για την προηγούμενη;
Πάντα η αξιοπιστία των δεσμεύσεων στην πολιτική πρέπει να σχετίζεται με την αυτοκριτική της πορείας της. Δεν υπάρχει πολιτική χωρίς λάθη, όπως δεν υπάρχει και σοβαρή πολιτική χωρίς αναγνώριση των λαθών και των ελλείψεών της. Αναγνώριση που πρέπει να είναι κι αυτή σοβαρή, δηλαδή έμπρακτη.
– Μία «καθαρή λύση» για να τελειώνουμε με το κατεστημένο και τα μικροκατεστημένα της εξουσίας είναι η κυβερνητική αλλαγή…
Δεν συμφωνώ. «Κυβερνητική αλλαγή» θα μπορούσε και να σημαίνει εναλλαγή κατεστημένων, υποκατάσταση ενός μικρόκοσμου από έναν άλλο.
Η λύση απέναντι στα κατεστημένα της εξουσίας προϋποθέτει κάτι περισσότερο. Χρειάζονται δραστικότεροι μετασχηματισμοί, που πρέπει να ξεκινήσουν από τις ανώτερες σφαίρες, εκεί όπου διαμορφώνεται κι ασκείται η Πολιτική. Από τα κόμματα και τις ηγεσίες. Και τοποθετώ εδώ τις πολιτικές ηγεσίες, αλλ? όχι μόνο. Αντιστοιχεί ένα μερίδιο συνεισφοράς και στούς ανθρώπους του πνεύματος, της τέχνης, των μέσων ενημέρωσης και της οικονομικής ζωής.
Χρειάζεται ακόμη να δοθεί στη δρώσα κοινωνία λόγος και ρόλος για τα δημόσια πράγματα. Συμμετοχή στην απόφαση και έλεγχο της εφαρμογής της. Οι γραφειοκρατίες αντιμετωπίζονται με πρωτοβουλίες από «πάνω» και ενεργοποίηση από «κάτω».
– Γιατί όμως εσείς και όχι η Νέα Δημοκρατία;
Εμείς δεν λέμε το αυτοεπαινετικό «καλώς έχουμε», θέτουμε το πρόβλημα μέσα και από την αυτοδιόρθωσή μας. Βάζουμε στο επίκεντρο των αλλαγών την ίδια μας την παράταξη. Τολμάμε να αλλάξουμε. Αυτή είναι η εντολή που έδωσε το Συνέδριο στο Γιώργο Παπανδρέου, και θα τη δώσει και η κοινωνία με την εκλογή του.
Η Ν.Δ. τα τελευταία επτά χρόνια δεν άλλαξε σε τίποτα, και κρύβεται πίσω από προσχηματικά επιχειρήματα ότι είναι «απλώς» αντιπολίτευση.
– Παραμένει πάντως διάχυτη η εντύπωση ότι, παρά τον θόρυβο, δεν έχετε ουσιαστικές διαφορές στα οικονομικά προγράμματα με τη Ν.Δ.
Ίσα-ίσα. Με την ανακοίνωση του οικονομικού προγράμματος της Ν.Δ. φωτίζονται καθαρά οι προγραμματικές διαφορές των δύο κομμάτων. Αποκαλύπτεται η ιδεολογική φυσιογνωμία, το πολιτικό πρόσωπο της Ν.Δ.
Είναι προσηλωμένη σ? ένα παρελθόν που δημιούργησε τυφλά αδιέξοδα, συγκρούσεις και αβεβαιότητα. Ξαναμπαίνουν στο στόχαστρο ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα, απολύσεις εργαζομένων, η εκποίηση της δημόσιας περιουσίας.
Μιλώντας γλαφυρά θα έλεγα «Επιτέλους! Έχουμε μία σαφή συντηρητική πρόταση, που λέει τις απόψεις της με το όνομά τους!».
– Ναι, αλλά ο κ. Καραμανλής έκανε δηλώσεις και αποκατέστησε τις θέσεις του κόμματός του
Δεν πρόκειται βέβαια περί λάθους ή περί σύγχυσης. Οι πυροσβεστικές διορθώσεις του κ. Καραμανλή προσπαθούν να λειτουργήσουν επικοινωνιακά, δεν αλλάζουν την ουσία της πολιτικής.
Η παράταξή μας, αντιμετωπίζει την οικονομία σε μία ισορροπία με την κοινωνία, αλλά και με το περιβάλλον. Η οικονομική μεγέθυνση πρέπει να διασφαλίζει την κοινωνική συνοχή και αυτή με τη σειρά της να συντελεί δημιουργικά στην πρόοδο της οικονομίας. Λέμε ναι στην οικονομία της αγοράς, αλλά όχι στην κοινωνία της αγοράς.
Σκληρά και παρωχημένα οικονομικά μοντέλα της περασμένης 20ετίας χωρίς έμφαση στον άνθρωπο, στον κάθε άνθρωπο, χωρίς σίγουρα και σχεδιασμένα βήματα οδηγούν σε οικονομίες στασιμότητας και σε κοινωνίες αποκλεισμένων.
– Δώστε μας μία συγκεκριμένη εγγύηση για να ακουμπήσει η «νέα επιχειρηματικότητα».
Εγγυόμαστε ένα ρόλο αρωγής του κράτους προς την επιχείρηση, με μέτρα φιλικής συμπεριφοράς και θεσμικής βεβαιότητας στις σχέσεις τους. Η εφορία παύει ν? αποτελεί το φόβητρο του επιχειρηματία. Απ? την άλλη μεριά, διαμορφώνουμε το κατάλληλο περιβάλλον για ν? αναδειχθεί και η κοινωνική ευθύνη της επιχείρησης ώστε να αναπτυχθεί και στη χώρα μας ανεμπόδιστα το σύγχρονο επιχειρηματικό πνεύμα.
Προτείνουμε μέτρα φορολογικής ελάφρυνσης των επιχειρήσεων. Μέτρα ενθάρρυνσης του καινοτόμου επιχειρείν.
Εξάλλου μην ξεχνάμε: Η αποτελεσματικότητα της οικονομικής δράσης απαιτεί συναινετικό κλίμα μεταξύ των κοινωνικών εταίρων. Υπάρχουν σε αυτό δείγματα γραφής της παράταξής μας, η οποία μπορεί να εγγυηθεί τη συνεννόηση και τον διάλογο, χωρίς αυταρχισμούς και πυροδοτήσεις.
– Δώστε μας μία ιδέα για να ξαναελπίσουν οι άνεργοι.
Η ιδέα δόθηκε από τον Γιώργο Παπανδρέου. Η πρόταση για την ανεργία των νέων αφορά περίπου 200.000 συμπολίτες μας. Είναι πρόταση που βγάζει απ? το περιθώριο το άνεργο κομμάτι της νέας γενιάς και το οδηγεί σε παραγωγική ένταξη, του προσφέρει επαγγελματική εμπειρία και κατάρτιση και το καθιστά ανταγωνιστικό μέρος στην αγορά εργασίας.
Το σημαντικό είναι να δώσουμε λύσεις εγερτήριες για την απασχόληση. Να σταματήσει η αγκύλωση μέσα από εμπόδια και προσχήματα. Να δημιουργούμε αυτοτροφοδοτούμενες δυναμικές στο χώρο της απασχόλησης και της ανάπτυξης.
– Δώστε μας μία διέξοδο για να μην μιζεριάζουν οι πολίτες επαιτώντας την ελεημοσύνη του «φιλάνθρωπου κράτους».
Επιμένω όλη αυτή την περίοδο ότι οι πολίτες πρέπει να σταθμίσουν κυρίως την φυσιογνωμία κάθε πολιτικής, την κοινωνική της στόχευση, παρά στα επιμέρους «μέτρα» και μάλιστα την πλειοδοσία τους.
Η διαφορά του «φιλάνθρωπου κράτους» από το κοινωνικό κράτος είναι τεράστια.
Απέναντι στον νεοφιλελευθερισμό της Ν.Δ. (με περισσότερη ή λιγότερη φιλανθρωπία), αντιτάσσουμε την υποχρέωση του κοινωνικού κράτους για την εξασφάλιση των αδύναμων. Η διαφορά αυτή των κομμάτων έχει και συγκεκριμένη καταγραφή στην σύγχρονη πολιτική μας ιστορία.
Εμείς έχουμε υλοποιήσει σημαντικά δίκτυα προστασίας, όμως αυτά δεν εγγράφονται σε μία αντίληψη «φιλάνθρωπης» πολιτικής αλλά σ? εκείνη του κοινωνικού κράτους με στόχο την εξάλειψη των αποκλεισμών.
Με απλά λόγια, δεν μπορεί να εξαντλείται μία πολιτική στα επιδόματα, αλλά οφείλει να δημιουργεί και θέσεις εργασίας, καθώς και συνθήκες πλήρους κοινωνικής ένταξης. Μπορούμε, τώρα πλέον, να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά αυτή την προτεραιότητα.