30-10-2007: Σημεία εισήγησης του Υπουργού Εσωτερικών Καθηγητή κ. Προκόπη Παυλόπουλου στην Κυβερνητική Επιτροπή με αντικείμενο οργανωτικά θέματα Πολιτικής Προστασίας και Ε.Υ.Π.

 

Τρίτη, 30 Οκτωβρίου 2007

 

ΣΗΜΕΙΑ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ

ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

ΚΑΘΗΓΗΤΗ κ. ΠΡΟΚΟΠΗ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΥ

ΣΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΜΕ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ Ε.Υ.Π.

 

 

«Ι.        ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

 

Α.        Η αναβάθμιση της Πολιτικής Προστασίας και η ενίσχυσή της με κάθε διαθέσιμο μέσο, προκειμένου να εκπληρώσει αποτελεσματικότερα την αποστολή της, υπήρξε πρώτιστο μέλημά μας κατά τη διάρκεια της προηγούμενης θητείας μας στο τότε Υπουργείο Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι, στο πλαίσιο του ειδικού Επιχειρησιακού Προγράμματος για τη «Διοικητική Μεταρρύθμιση», το οποίο εκπονείται για πρώτη φορά και αποσκοπεί στον εξορθολογισμό και την αναδιοργάνωση του συνόλου της Δημόσιας Διοίκησης, ιδίως μέσω της προώθησης των νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας, η Πολιτική Προστασία αναδεικνύεται σε υπηρεσία αιχμής, η περαιτέρω ενίσχυση της οποίας συνιστά αυτοτελές υποπρόγραμμα.

 

Β.        Στην κατεύθυνση αυτή εντάσσονται και οι ειδικές περί Πολιτικής Προστασίας διατάξεις του άρθρου 18 του σχεδίου νόμου «Ρυθμίσεις θεμάτων Ανεξάρτητων Αρχών, Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης και λοιπών ζητημάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών». Ειδικότερα:

                  Τροποποιείται το θεσμικό πλαίσιο, το οποίο ρυθμίζει τα ζητήματα που αφορούν την οργανωμένη απομάκρυνση των πολιτών για την προστασία της ζωής και της υγείας τους, σε περίπτωση εξελισσόμενης ή επαπειλούμενης καταστροφής, προς την κατεύθυνση του εξορθολογισμού του και της αναγνώρισης σαφών ρόλων σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς την ώρα της κρίσης. Επισημαίνεται ότι το ως τώρα ισχύον νομικό καθεστώς δεν είναι απολύτως σαφές, δημιουργώντας, ενδεχομένως, ζητήματα επικάλυψης αρμοδιοτήτων, τα οποία μπορεί να δυσχεραίνουν τον συντονισμό των εμπλεκόμενων φορέων. ?λλωστε, η οργανωμένη απομάκρυνση πολιτών προϋποθέτει καλή γνώση της περιοχής, την οποία δεν διαθέτουν πάντοτε, τουλάχιστον στον απαιτούμενο βαθμό, τα κεντρικά ή, έστω, περιφερειακά όργανα που καλούνται να χειρισθούν την κρίση.

Για τους λόγους αυτούς ψηφίζεται ρύθμιση, σύμφωνα με την οποία αρμόδιοι για τη λήψη της απόφασης οργανωμένης απομάκρυνσης είναι καταρχήν οι Δήμαρχοι και οι Πρόεδροι Κοινότητας. Όταν η εξελισσόμενη ή επικείμενη καταστροφή μπορεί να επηρεάσει πάνω από ένα Δήμο ή Κοινότητα, η απόφαση για την οργανωμένη απομάκρυνση των πολιτών λαμβάνεται, όπως είναι αυτονόητο, από τον αρμόδιο Νομάρχη. Και αυτό, γιατί οι ΟΤΑ έχουν, στο πλαίσιο της αρχής της εγγύτητας που διέπει την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αμεσότερη και πληρέστερη εικόνα για την έκταση και την ένταση της καταστροφής του ή του απειλούμενου κινδύνου. Συνεπώς, είναι εύλογο να λαμβάνουν την απόφαση για το πότε πρέπει να ξεκινήσει η οργανωμένη αυτή απομάκρυνση και ποια μορφή θα πρέπει να έχει, συντονίζοντας τη σχετική επιχείρηση με βάση τις ιδιομορφίες κάθε συγκεκριμένης περίπτωσης αλλά και τις ιδιαιτερότητες της συγκεκριμένης περιοχής. Είναι αυτονόητο ότι η ως άνω απομάκρυνση των πολιτών εκτελείται με την πλήρη συνδρομή των Σωμάτων Ασφαλείας, στο πλαίσιο των κατά περίπτωση αρμοδιοτήτων τους.

Μόνο όπου η ένταση ή της έκταση της καταστροφής είναι γενικευμένες, σύμφωνα με όσα ορίζει ο νόμος – π.χ. όταν πρόκειται για καταστροφή περιφερειακή ή γενική που οδηγεί σε κήρυξη της οικείας Περιφέρειας ή της Χώρας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης – η σχετική απόφαση λαμβάνεται από τον Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας ή τον Γενικό Γραμματέα της οικείας Περιφέρειας και εκτελείται από τους αρμόδιους Νομάρχες, Δημάρχους και Προέδρους Κοινοτήτων.

Η λήψη της ανωτέρω απόφασης βασίζεται στις εισηγήσεις των φορέων που κατά περίπτωση έχουν την ευθύνη περιορισμού των επιπτώσεων από την εξέλιξη της καταστροφής.

Αν έχει συγκληθεί το Συντονιστικό Νομαρχιακό Όργανο (Σ.Ν.Ο.) ή το Συντονιστικό Τοπικό Όργανο (Σ.Τ.Ο.), η λήψη της απόφασης λαμβάνεται σε αυτό, διότι τα όργανα αυτά έχουν πλήρη εικόνα και γνώση της κρίσης και μπορούν να αποφασίσουν αποτελεσματικά και με επάρκεια για την εκκένωση των περιοχών αρμοδιότητάς τους.

                  Εκσυγχρονίζονται οι προϋποθέσεις ένταξης στο Μητρώο Εθελοντικών Οργανώσεων και Εξειδικευμένων Εθελοντών, ιδίως προς την κατεύθυνση της περαιτέρω διασφάλισης της ένταξης σ’ αυτό εκείνων των νομικών προσώπων, ενώσεων και ομάδων που αποδεδειγμένα μπορούν να συμβάλουν αποτελεσματικά στην υποστήριξη δράσεων πολιτικής προστασίας, όπως προκύπτει, όχι πλέον αποκλειστικά από το καταστατικό τους, αλλά και από την αποδεδειγμένη συμμετοχή τους σε τέτοιες δράσεις. Παράλληλα, προστίθενται στον κύκλο των προσώπων που μπορούν να ενταχθούν στο Μητρώο και οι ενώσεις προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα καθώς και οι κάθε είδους ομάδες προσώπων που δραστηριοποιούνται στο πλαίσιο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σε μία προσπάθεια ενδυνάμωσης του ρόλου της σε ό,τι αφορά την Πολιτική Προστασία.

                  Διασφαλίζεται η νομιμοποίηση του ήδη λειτουργούντος Ενιαίου Ευρωπαϊκού Αριθμού Κλήσης (112), ο οποίος έχει δημιουργηθεί για να εξυπηρετεί τους Ευρωπαίους Πολίτες που χρειάζονται βοήθεια, όπου κι αν βρίσκονται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε 24ωρη βάση και μάλιστα χωρίς χρέωση. Στην τηλεφωνική κλήση απαντά εξειδικευμένο προσωπικό σε μία από τις κύριες ευρωπαϊκές γλώσσες. Ο Ενιαίος Ευρωπαϊκός Αριθμός Κλήσεων λειτουργεί και στην Ελλάδα και εξυπηρετεί τους πολίτες της Ε.Ε. που την επισκέπτονται.

 

Γ.         Περαιτέρω, βρίσκεται σ’ εξέλιξη η συγκέντρωση στοιχείων από το Υπουργείο μας (η σχετική προθεσμία λήγει την 1.11.2007) σχετικά με τον τεχνικό εξοπλισμό που διαθέτουν οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις σε περίπτωση εκδήλωσης φυσικής ή άλλης καταστροφής. Ώστε τόσο η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου και η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, όσο και το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας και του Πυροσβεστικού Σώματος να έχουν πλήρη γνώση και εικόνα της επάρκειας και της ετοιμότητας των αρμόδιων υπηρεσιών. 

ΙΙ.        ΕΘΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

 

Α.        Η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών έχει ιστορικώς και θεσμικώς επωμισθεί μια ειδική και ιδιαίτερα κρίσιμη αποστολή. Η επιδιωκόμενη αύξηση της αποτελεσματικότητάς της επιβάλλεται να επιχειρείται και να επιτυγχάνεται στο πλαίσιο που καθορίζει η αποστολή της, με απόλυτο σεβασμό στη συνταγματική και διεθνή νομιμότητα και, άρα, στα Δικαιώματα του Ανθρώπου και τις επιταγές του Κράτους Δικαίου, αλλά και με ουσιαστικό έλεγχο της δράσης της, μέσα από αναβαθμισμένες και αποτελεσματικές μορφές ελέγχου.

                  Να προσανατολισθούν και να προσαρμοσθούν η αποστολή και οι δράσεις της Ε.Υ.Π. προς τις σύγχρονες απαιτήσεις, ώστε να είναι σε θέση ν’ αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τα μεγάλα ζητήματα που απασχολούν την κοινωνία μας, αλλά και τη διεθνή κοινότητα από πλευράς εγκληματικών απειλών.

                  Να διασφαλισθούν πλήρως η νομιμότητα και ο απόλυτος σεβασμός των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου κατά τη δράση της Ε.Υ.Π., μέσα από θεσμικές διαδικασίες διαφάνειας και ελέγχου, όπως απαιτεί η ποιότητα της Δημοκρατίας μας, με εμβάθυνση του κοινοβουλευτικού ελέγχου επί της λειτουργικής αποστολής της. Παράλληλα, με το παρόν σχέδιο νόμου, προβλέπεται η τοποθέτηση εισαγγελικού λειτουργού στην έδρα της Υπηρεσίας, ως πρόσθετη εγγύηση της νομιμότητας της δράσης και των ενεργειών της.   

                  Να αναβαθμισθούν οι οργανωτικές και λειτουργικές υποδομές της Υπηρεσίας, με την αξιοποίηση του ποιοτικού στοιχείου από πλευράς εκπαίδευσης και ήθους του ανθρώπινου δυναμικού, και να επιτευχθεί ο εκσυγχρονισμός του τεχνολογικού εξοπλισμού της, προκειμένου να δύναται να υποστηρίξει την παραγωγή και εφαρμογή σύγχρονων πολιτικών ασφάλειας, που θα εγγυώνται την εθνική ασφάλεια και τα συμφέροντα του Ελληνικού Λαού και της Χώρας, στη σταθερή προοπτική της ειρήνης και της ευημερίας όλου του κόσμου.

Β.        Ειδικότερα, οι σημαντικότερες καινοτομίες που εισάγονται με τις επιμέρους διατάξεις του προτεινόμενου σχεδίου νόμου είναι οι εξής:

1.         Καθορίζονται ρητά το θεσμικό πλαίσιο και οι προϋποθέσεις άσκησης των αρμοδιοτήτων της ΕΥΠ, διά των οποίων επιτυγχάνεται η αποτελεσματικότητα της δράσης της με πλήρη διαφάνεια, απόλυτο σεβασμό στη νομιμότητα και ιδίως στα δικαιώματα του Ανθρώπου. Σημαντικό μέτρο στην κατεύθυνση αυτή αποτελεί ο ορισμός εισαγγελικού λειτουργού, με πλήρη και αποκλειστική στα καθήκοντα αυτά απασχόληση, με τριετή θητεία στη θέση αυτή, ο οποίος θα ελέγχει τη νομιμότητα των επιχειρησιακών δράσεών της που άπτονται θεμάτων των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

2.         Συνιστάται – για πρώτη φορά – σε κυβερνητικό επίπεδο, Συντονιστικό Συμβούλιο Διαχείρισης Πληροφοριών, το οποίο αποτελείται από τους Υπουργούς Εσωτερικών, Οικονομίας και Οικονομικών, Εξωτερικών, Εθνικής ?μυνας, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Μεταφορών και Επικοινωνιών, Εμπορικής Ναυτιλίας και Επικρατείας, στον οποίο έχουν ανατεθεί οι αρμοδιότητες της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης. Το Συμβούλιο αυτό, στο οποίο προεδρεύει ο Υπουργός Εσωτερικών προβαίνει σε εκτιμήσεις πληροφοριών και παρέχει τις κατευθυντήριες οδηγίες διαχείρισης επί σοβαρών εγκληματικών ενεργειών, απειλών ή συμβάντων που πλήττουν ή είναι δυνατόν να επηρεάσουν την ασφάλεια της Χώρας ή τις διεθνείς και διμερείς σχέσεις με άλλες χώρες, ενώ ταυτοχρόνως χαράσσει και την επικοινωνιακή τακτική επί των ανακυπτόντων ζητημάτων. Αυτό πάντοτε με πλήρη σεβασμό των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

3.         Η Υπηρεσία καθίσταται Τεχνικής Φύσεως Αρχή Ασφαλείας Πληροφοριών (INFOSEC), κατά την παρ. 5 του ΜΕΡΟΥΣ Ι της υπ΄ αριθμ. 264/19-3-2001 Απόφασης του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης και την παρ. 3 του άρθρου 2 του π.δ.325/2003, η οποία μεριμνά για την ασφάλεια των εθνικών επικοινωνιών και των συστημάτων τεχνολογίας πληροφοριών, καθώς και για την πιστοποίηση του διαβαθμισμένου υλικού των εθνικών επικοινωνιών.

4.         Στην Ε.Υ.Π. λειτουργεί Υπηρεσία Ιστορικού Αρχείου, που υπάγεται στον Διοικητή της Ε.Υ.Π., με κύριο έργο την ταξινόμηση και αξιοποίηση των εγγράφων και του οπτικοακουστικού υλικού. Τα έγγραφα και το υλικό αυτό αποχαρακτηρίζονται μετά την πάροδο 30ετίας, με απόφαση του Διοικητή της Ε.Υ.Π., ύστερα από γνώμη Τριμελούς Επιτροπής Αποχαρακτηρισμού, που συγκροτείται από υπαλλήλους της Ε.Υ.Π., με απόφαση του ιδίου. Εξαιρούνται από τον αποχαρακτηρισμό τα έγγραφα και υλικά που βρίσκονται στο στάδιο της μηχανοργάνωσης, όσα έχουν φθαρεί και απαιτείται η συντήρησή τους, καθώς και εκείνα η δημοσιοποίηση των οποίων θα μπορούσε να επιφέρει βλάβη στα εθνικά συμφέροντα ή σε δικαιώματα που σχετίζονται με την προστασία της αξίας του Ανθρώπου και την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του.

5.         Θεσπίζεται ιδιαίτερο καθήκον εχεμύθειας για τη Διοίκηση και το προσωπικό που υπηρετεί στην Ε.Υ.Π., σχετικά με διαβαθμισμένα ή μη έγγραφα, πληροφορίες ή άλλα στοιχεία, για τα οποία έλαβαν γνώση στο πλαίσιο της άσκησης των καθηκόντων τους. Επίσης, προβλέπεται ως ιδιώνυμο αδίκημα η δημοσιοποίηση διαβαθμισμένων εγγράφων και στοιχείων που αφορούν την υπηρεσιακή κατάσταση του προσωπικού και τον εξοπλισμό της Ε.Υ.Π.

6.         Το ένστολο προσωπικό της ΕΥΠ δύναται, πλέον, να στελεχώνεται και από εν ενεργεία αξιωματικούς του Πυροσβεστικού Σώματος.

7.         Κατά τη συζήτηση του σχεδίου νόμου στη Βουλή θα ζητηθεί, με τροποποίηση του Κανονισμού της που θα αποφασίσει η ίδια κυρίαρχα, να ενισχυθεί δραστικά η άσκηση του κοινοβουλευτικού ελέγχου για όλα τα ζητήματα που άπτονται της λειτουργίας της Ε.Υ.Π. Αυτό, άλλωστε, επιβάλλουν η τήρηση της αρχή της διαφάνειας και της νομιμότητας αλλά, κυρίως, η ουσία και η ποιότητα της Δημοκρατίας μας».

 

ΑΠΟ ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ