ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΕΩΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
Αθήνα, 14-06-2006
ΟΜΙΛΗΤΗΣ: Κύριε Υπουργέ, σας καλωσορίζω στη Σχολή Εθνικής Αμυνας και σας ευχαριστώ για την αποδοχή της πρόσκλησης της Σχολής.
Κυρίες και κύριοι σπουδαστές, σήμερα το βήμα της Σχολής τιμά ο κ. Υπουργός Δημοσίας Τάξεως με την παρουσία του, ο οποίος δέχθηκε με ευχαρίστηση την πρόσκληση. Θέλουμε να τον ευχαριστήσουμε κι εμείς για την καλοσύνη που είχε να διαθέσει μέρος του πολύτιμου χρόνου του.
Θα μας παρουσιάσει το θέμα «Παγκοσμιοποίηση και Ευρωπαϊκές οντότητες». Το πρόγραμμα διαφοροποιήθηκε ελαφρώς. Θα κάνει μια εισήγηση ο κ. Υπουργός και θα ακολουθήσει περίοδος ερωτήσεων. Το βιογραφικό σημείωμα του κ. Υπουργού σάς έχει ήδη μοιραστεί, ωστόσο θα αναφερθώ επ ολίγον έπ αυτού. Προηγουμένως όμως ήθελα να πω ότι στο αριστερό μέρος του πάνελ βρίσκεται ο εκπρόσωπος Τύπου του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως, Αστυνόμος Α κ. Παναγιώτης Στάθης.
Ο κ. Υπουργός γεννήθηκε στην ορεινή Ολυμπία. Έχει ένα γιο και δυο δίδυμες κόρες. Δικηγόρος παρ Αρείω Πάγω και υπηρέτησε στον Ελληνικό Στρατό ως Έφεδρος Αξιωματικός. Εξελέγη Βουλευτής επί σειρά ετών. Μετείχε στη Διαρκή Επιτροπή Εθνικής Αμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής και στη Διαρκή Επιτροπή Εσωτερικών Δημοσίας Τάξεως και Δικαιοσύνης.
Μετείχε επίσης στην Επιτροπή Δημοσίων Επιχειρήσεων Τραπεζών και Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας και στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. Κοσμήτορας της Βουλής το 1989. Διετέλεσε Υφυπουργός Προεδρίας και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Υφυπουργός Παιδείας και Υφυπουργός Εξωτερικών και Απόδημου Ελληνισμού.
Είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής της Νέας Δημοκρατίας και μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου της Νέας Δημοκρατίας και Υπουργός Δημοσίας Τάξεως από 15/2/2006.
Έχει σπουδάσει στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Πολιτικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Νεβάδα, Διεθνές Δίκαιο στην Ακαδημία Διεθνούς Δικαίου της Χάγης, Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου, Διεθνή Οικονομικά στο Σάλσμπουργκ της Αυστρίας.
Εξέδωσε περισσότερα από τριάντα βιβλία. Αναφέρομαι στην ¨Ελληνική Ιδεολογία¨, στα ¨Ιδεολογικά Χαρακώματα¨, ¨Περί Αξιοκρατίας¨, ¨Πολιτική και Τέχνη¨, ¨Θετικός Λόγος¨ κλπ. Είναι μέλος του Ιδρύματος «Fulbright» της Ελλάδος.
Τον Οκτώβριο του 1995 τιμήθηκε με το βραβείο Ελληνοτουρκικής Φιλίας ¨Ιπεκτσί¨. Έχει τιμηθεί επίσης με το ανώτατο παράσημο της Κυπριακής Δημοκρατίας Μακαρίου του Γ και το βραβείο Φοντάνα Ντι Ρόμα της Ιταλικής Ακαδημίας για τη συνεισφορά του στον ευρωπαϊκό πολιτισμό.
Επίσης βραβεύτηκε από την Εταιρεία Μεταφραστών Λογοτεχνίας για το έργο του «Την Παραμονή της Αγίας Αγνής» του Τζων Κητς. Το βιβλίο «Η Μείζων Αθήνα» βραβεύτηκε με έπαινο από την Ακαδημία Αθηνών το 2002. Ομιλεί την αγγλική και τη γαλλική.
Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.
Β. ΠΟΛΥΔΩΡΑΣ: Ευχαριστώ πολύ κ. Υποδιοικητά. Κύριοι υπεύθυνοι της Σχολής, σας ευχαριστώ για την τιμητική πρόσκληση για μένα να απευθυνθώ στα ανώτερα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και τους άλλους μαθητές της Σχολής Εθνικής Αμύνης.
Θέλω να σας πω εισαγωγικά ότι αναγνωρίζω και τιμώ και την ακαδημαϊκή διάσταση των πεπαιδευμένων των Ενόπλων Δυνάμεων. Είναι σημαντικό να έχουμε μια ακαδημαϊκή στήριξη στα στελέχη, ώστε να έχουν ευρύτερη ματιά, ανοιχτούς ορίζοντες στη σπουδή, επεξεργασία και γνώση εν τέλει των παγκόσμιων κοινωνικών, οικονομικών, πολιτικών φαινομένων και εκτός από τη γνώση, άσκηση και κατάκτηση των στρατιωτικών θεμάτων.
Επέλεξα σαν θέμα την «Παγκοσμιοποίηση και τις Εθνικές οντότητες», γιατί είναι το μεγάλο φόντο της επικαιρότητας ή της επίκαιρης πολιτικής και στρατιωτικής σκέψης.
Η ανθρωπότητα ταλανίζεται επάνω στο δίλημμα, έτσι όπως είναι διασκευασμένη σε εθνικές οντότητες, στο δίλημμα της εθνικής, κρατικής οντότητας σε σχέση προς την υπερεθνική οντότητα, στο φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης σε πολιτικούς και οικονομικούς όρους.
Θέλω να σας πω εισαγωγικά ότι πρέπει να ορίσουμε και τις δυο έννοιες για να μπορέσουμε να παρακολουθήσουμε τη συμπλοκή των εννοιών αυτών, τη σύνδεση των εννοιών αυτών, δηλαδή παγκοσμιοποίηση και υπερεθνικές οντότητες κατ αντιδιαστολή, έναντι των εθνικών οντοτήτων.
Η έννοια του έθνους-κράτους είναι μια έννοια σε μια επιστημονική τυποποίηση, όπως θα έχετε και σε άλλες ευκαιρίες αναλύσει και επεξεργαστεί. Είναι μια έννοια σχετικά όψιμη στη χαρτογράφηση του πλανήτη. Η τυπική εμφάνιση και παράσταση του έθνους-κράτους μπορεί να πει κανείς ότι αρχίζει από το 1648, τη Συνθήκη της Βεστφαλίας, με την οποία έληξε ο 30ετής πόλεμος το 1648 και έχουμε στη Γηραιά Ήπειρο, στην Ευρώπη την πρώτη διάταξη, χωροταξική κυρίως, αλλά και με τα συμπαρακολουθήματα τα φυλετικά και πολιτισμικά, την πρώτη Διάταξη στο χάρτη των εθνών-κρατών.
Η μεγάλη και σημαντική γέννηση ή σαν σταθμός γεννήσεως του έθνους-κράτους είναι το 1815, το Συνέδριο της Βιέννης, που έδωσε την μεταναπολεόντεια εικόνα του χάρτη της Ευρώπης και το 1815 έχουμε την αφετηρία των εθνών-κρατών. Αυτοί είναι οι δυο μεγάλοι σταθμοί, 1648 και 1815 για τη γένεση των εθνών κρατών.
Τα πράγματα μετά τους μεταναπολεοντείους πολέμους, δηλαδή το 1815 το Συνέδριο της Βιέννης, είναι γνωστά ιστορικώς. Έχουμε τους δυο μεγάλους πολέμους και τα επέκεινα όσον αφορά την έννοια των κρατών, εθνών κρατών.
Παράλληλα, ιδίως μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, έχουμε την περίπτωση ενός διαχωρισμού Ευρώπης στα δύο, εξαιτίας των ιδεολογικοπολιτικών σχημάτων που έφτιαξαν σχηματισμούς, ευρύτερους σχηματισμούς εθνών κρατών με άμβλυνση της έννοιας και των όρων του έθνους-κράτους.
Αναφέρομαι στο Σύμφωνο της Βαρσοβίας που ξέρετε εσείς, δηλαδή στο Ανατολικό Μπλοκ, στον Υπαρκτό Σοσιαλισμό- ποικίλλει η ορολογία- και στις δημοκρατίες της Δύσης από την άλλη.
Αυτό το τελευταίο σχήμα από το 1990 και εντεύθεν μας έδωσε μια καινούρια πραγματικότητα. Την πραγματικότητα της εξάλειψης αυτού του διπολικού συστήματος, δηλαδή το Σύμφωνο της Βαρσοβίας με κυρίαρχη τη Σοβιετική Ένωση από τη μια και από την άλλη το ΝΑΤΟ, με κυρίαρχη την Ουάσινγκτον και τις Ηνωμένες Πολιτείες και τις Δυτικές Δημοκρατίες όπως το είπαμε.
Από το 1990 με την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού έχουμε ένα καινούργιο φαινόμενο. Έχουμε το μονοπολικό σύστημα σε σχέση προς τον παλαιό διπολικό κόσμο. Το μονοπολικό σύστημα στο οποίο είναι η μόνη υπερδύναμις οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής στον πλανήτη. Υπερδύναμις και ταυτόχρονα ένα φαινόμενο καινούργιο, το πολυκεντρικό σύστημα σε παγκόσμια κλίμακα, το πολυκεντρικό σύστημα στο οποίο θα περιλάβουμε την Κίνα, την Ινδία, τη Ρωσία με τις καινούργιες δυναμικές όπως αυτές διαμορφώνονται σε οικονομικούς και στρατιωτικούς όρους και ταυτόχρονα εδώ για τη γειτονιά μας και όχι μόνο για τη γειτονιά μας, την εμφάνιση των εθνοτήτων σαν αναβίωση της παλαιάς αρχής του 19ου αιώνα. Της αρχής των εθνοτήτων με πρώτη εφαρμογή τότε τον 19ο αιώνα, δηλαδή το 1821, την πρώτη εφαρμογή της αρχής των εθνοτήτων και της μετεξέλιξης, της γρήγορης μετεξέλιξης έθνους-κράτους την Ελλάδα και ύστερα τις βαλκανικές χώρες.
Αυτό το φαινόμενο της πολυδιάσπασης της Γιουγκοσλαβίας εκεί αναφέρομαι μας εντυπωσιάζει. Μικρά-μικρά κράτη με διόγκωση, με μεγάλη έμφαση στις διαφορές έσβησαν και όχι μόνο στη Γιουγκοσλαβία, έσβησαν τρόπους και ρυθμούς συλλειτουργίας 100 και πλέον ετών και βλέπεις είναι ανυπόφορη η συμβίωση των Μαυροβουνίων τελευταία με τους Σέρβους, για παράδειγμα.
Φαινόμενο το οποίο το παρακολουθούμε με ένα ενδιαφέρον γιατί ενώ όλα δείχνουν ότι η παγκοσμιοποίηση, η εξάλειψη των διαφορών, των διαφοροποιήσεων είναι σχεδόν η καινούρια πραγματικότητα της παγκοσμιοποίησης, από την άλλη βλέπουμε αυτό το φαινόμενο της αυτονομίας και της ανεξαρτησίας μικρών εθνοτήτων που θέλουμε να δούμε ποια θα είναι η πορεία τους, περισσότερο με μια προσπάθεια σεβασμού των τριών αρχών, οι τρεις αρχές που υποτίθεται ότι συνοδεύουν αυτές τις δράσεις στη διαμόρφωση της νέας εφαρμογής της αρχής των εθνοτήτων.
Είναι η αρχή της οικονομίας της αγοράς, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η τρίτη του κράτους δικαίου, της εμπέδωσης της δημοκρατίας. Όροι οι οποίοι είναι παραδεκτοί και αξιοσέβαστοι και οι οποίοι είναι το ιδεολογικό και πολιτικό φόντο σ αυτές τις δράσεις. Αυτή είναι η εξέλιξη μετεξέλιξη του έθνους κράτους έτσι όπως το βλέπουμε σήμερα.
Καιρός είναι να ασχοληθούμε λιγάκι σ αυτήν την εισήγησή μου και με το κεφάλαιο της παγκοσμιοποίησης. Η παγκοσμιοποίηση είναι, εκτός από τους πολιτικούς όρους που σας περιέγραψα προηγουμένως- σύμφωνα με τους οποίους πολιτικούς όρους τη βασική γραμμή σ αυτήν την πρόταση την κρατάει αυτό που λέμε το μονοπολικό- η μόνη υπερδύναμις. Εκτός απ αυτό, για την σε στρατιωτικούς και πολιτικούς όρους περιγραφή, πρέπει να συμφωνήσουμε σε κάτι άλλο.
Η παγκοσμιοποίηση, πριν από τον πολιτικό ή στρατιωτικό ορισμό, είναι φαινόμενο καθαρά τεχνολογικό. Είναι η εξέλιξη, μετεξέλιξη της τεχνολογίας που δίνει αυτή τη δυναμική για την πλανητική πολιτική και πλανητική ουσία.
Το φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης κατά τη γνώμη μου, όπως γράφω και στο βιβλίο μου στο τελευταίο ή προτελευταίο κεφάλαιο, δεν είναι νέο στην ιστορία. Είναι ένα υποπροϊόν (η παγκοσμιοποίηση) ή η πλανητική ματιά ή ο μεγάλος ανταγωνισμός στη σύγκρουση των πολιτισμών για το ποιος θα είναι ανώτερος, όπως λέει και ο Huntington όχι μόνον ιστορικά αλλά και επίκαιρα.
Ο ορισμός της παγκοσμιοποίησης είναι, όπως οι περισσότεροι Ακαδημαϊκοί συμφωνούν και αποδέχονται, μία μετεξέλιξη της γνώσης. Κάθε φορά η ανθρωπότητα περνάει μέσα από κάποιους κύκλους γνωστικούς κι όποιος έχει το πλεονέκτημα στη γνώση έχει και στρατηγικό πλεονέκτημα, έχει και πολιτικό πλεονέκτημα, έχει και πολιτιστικό πλεονέκτημα.
Παραδείγματος χάριν: Ο γνωστός σε μας Τρωικός Πόλεμος ή η Αργοναυτική Εκστρατεία λίγα χρόνια πιο μπροστά, ήταν η πρώτη έκφραση ενός πολιτισμικού πλεονεκτήματος που είχαν εκείνοι οι οποίοι πραγματοποίησαν την Αργοναυτική Εκστρατεία αρχικά και τον Τρωικό Πόλεμο μετά. Κάποιοι λένε ότι "ο Τρωικός Πόλεμος είναι η απαρχή της ιστορίας". Λάθος! Ο Τρωικός Πόλεμος ή η εποχή του Τρωικού Πολέμου είναι το τέλος ενός κύκλου της ιστορίας, ενός πολιτιστικού στρατιωτικού και οικονομικού κύκλου.
Φτάνει να σας θυμίσω ότι η εσωτερική λογική της γνώσεως στην υπόθεση του Τρωικού πολιτισμού, του πολιτισμού δηλαδή της εποχής του Τρωικού Πολέμου, έχει μία αρτιότητα που εντυπωσιάζει. Σας θυμίζω ότι έχει εφευρεθεί η γλώσσα, η αλγοριθμική γλώσσα, η ελληνική στην προκειμένη περίπτωση. Έχει εφευρεθεί η μεταλλουργία στο χαλκό ακόμη ή λίγο πριν από το σίδηρο. Είμαστε στο 1100. Οι αστρονομικές γνώσεις είναι εντυπωσιακές, όπως περιγράφονται στα έπη του Ομήρου.
Πάμε και σε δύο φάσεις οι οποίες είναι λιγάκι δυσανάγνωστες, έστω κι αν είναι κραυγαλέες. Και αφορά τη στρατιωτική επιστήμη μας, την πολιτικοστρατιωτική επιστήμη. Θέλω να συνειδητοποιήσετε ότι έχουμε συμμαχία περισσοτέρων από σαράντα κρατών. Το αχαϊκό στρατόπεδο αποτελούσε συμμαχία του μισού τότε γνωστού κόσμου, περισσότερο από σαράντα πόλεις-κράτη με την Μυκηναϊκή Αυτοκρατορία. Αλλά ήταν μεγάλη συμμαχία. Σας θυμίζω δε από το α΄ της Ιλιάδος ότι ήταν μία εκστρατεία χιλίων πλοίων. ?μα κάνουμε την αναγωγή για τη συγκρότηση αυτής της εκστρατευτικής συμμαχικής μονάδας, είναι εφάμιλλη των σημερινών εκστρατευτικών συμμαχικών μονάδων και αποστολών.
Θέλω να δείτε και την εσωτερική πολιτική λογική, την ιδεολογία. Περισσότερο ήταν το ζήτημα της τιμής, παρά το ζήτημα που προβάλλεται. ΄Ισως δεν αναφέρεται πουθενά το ζήτημα της οικονομικής σημασίας ευθέως. Και κάνει εντύπωση ότι και σήμερα στους πολέμους οι ευθείς οικονομικοί λόγοι, η ουσία των κινήτρων δεν αναφέρεται. Τις περισσότερες φορές στην πολιτική ρητορική των πολέμων του σήμερα έχουμε περισσότερο επικλήσεις ηθικής και ζητημάτων τιμής, παρά ωμή παρουσίαση των βαθέων οικονομικών και άλλων πολιτικών αιτίων.
Είναι εντυπωσιακή αυτή η σύμπτωση, γιατί σας λέω η ιδεολογία που συνοδεύει την εκκίνηση και την πραγμάτωση της εκστρατείας του Τρωικού Πολέμου είναι μια ιδεολογία περισσότερο ηθικής και τιμής, παρά για τα ¨Σκαμάνδρεια¨ πεδία και τους σιτοβολώνες της περιοχής της Τροίας ή για τον έλεγχο των στενών των Δαρδανελίων και ούτω καθεξής ή για τη Μαύρη Θάλασσα.
Φαίνεται ότι εδώ είχαμε καθαρή αξιοποίηση πλεονεκτημάτων γνώσεως. Αν επεξεργαστούμε όλον τον ιστορικό κύκλο ή τις διακυμάνσεις των ιστορικών κύκλων θα δούμε ότι η γνώση ήτανε ο καθοριστικός παράγων για να ανοίξεις τα σύνορα και για να έχεις και την κινητήρια δύναμη αυτού που λέμε "αποικιοκρατικό φαινόμενο".
Κάνω ένα άλμα μερικών αιώνων, ενδιαμέσως η εποχή του σιδήρου έχει καταλυτική σημασία για το ποιος παίρνει το πλεονέκτημα στη βιομηχανική λογική αλλά και στη στρατιωτική λογική ο σίδηρος. Και μετατίθεμαι ύστερα στην τυπογραφία, στην πυρίτιδα. Ο Μέγας Ναπολέων έλεγε ότι "η πυρίτιδα κατέστρεψε μια εποχή κι ένα πολιτικό σύστημα το σύστημα του κάστρου και του φεουδαλισμού, γιατί η μακρά βολή εξουδετέρωσε όλα τα οχυρωματικά (ενν. έργα).
Η καραβέλα σαν πλοίο για τις μεγάλες ανακαλύψεις, η τυπογραφία για τη Βίβλο, για τη θρησκευτική μεταρρύθμιση του Λουθήρου, του Σβίγγλιου, του Καλβίνου, όλοι οι αναλυτές αμφιβάλλουν εάν χωρίς την τυπογραφία θα μπορούσαν να επιβληθούν οι θρησκευτικές μεταρρυθμίσεις, προπαντός του Λουθήρου, με την οποία θρησκευτική μεταρρύθμιση του Λουθήρου ακυρώθηκε ένα ρωμαιοκαθολικό σύστημα, δηλαδή η μεγάλη Αυτοκρατορία του Καρλομάγνου και του Πάπα.
Και σήμερα η γνώση διαμορφώνει αυτή την πλανητική σμίκρυνση. Ο πλανήτης σμικραίνει ως προς τις αποστάσεις, ως προς τη ροή των πληροφοριών, ως προς την κίνηση σύγκρουση ή αφομοίωση των πολιτισμικών ρευμάτων. Είναι μια πραγματικότητα αδήριτη, μια πραγματικότητα η οποία συμπεριλαμβάνει το διάστημα, συμπεριλαμβάνει τον ανταγωνισμό στο διάστημα, συμπεριλαμβάνει τον πόλεμο των άστρων που είχε στρατιωτική και πολιτική σημασία μέχρι το 1990. Αναφέρομαι στο ποιός πήρε στρατηγικό πλεονέκτημα στον ανταγωνισμό της Δύσης σε σχέση με τον υπαρκτό Σοσιαλισμό και τη σοβιετοκρατία.
Η ψηφιακή τεχνολογία είναι όρος καθοριστικός για την ενότητα των πολιτισμών, της λογικής, της πολιτικής σε πολιτικό επίπεδο. Και φυσικά όλη αυτή η μετεξέλιξη των ζητημάτων του παγκόσμιου εργαστηρίου της γνώσεως δε μένει στο εργαστήρι αλλά γίνεται, μετατρέπεται με ένα ¨κλικ¨ σε δυνατά κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά φαινόμενα.
Όλα τα παγκόσμια ζητήματα θα έλεγε κανείς ότι απαιτούν ομοιόμορφες λύσεις. Εδώ είναι και η μεγάλη πρόκληση για τις εθνικές οντότητες. Εθνική οντότητα εκτός από αυτό που σας είπα σχηματικά με τη Συνθήκη της Βεστφαλίας, με τη Συνθήκη του 1815 του Συμβουλίου της Βιέννης, την επανάσταση των εθνοτήτων του 19ου αιώνα, τη μετεξέλιξη του έθνους-κράτους του παλαιού που είναι ένας βαθύς μυχιέτατος πραγματικός όρος. Τον περιγράφει θαυμάσια ο Ηρόδοτος.
Λίγα είναι τα παλαιά μυχιέτατα έθνη-κράτη σε πολιτικούς και πολιτισμικούς και γεωγραφικούς όρους. Μπορούμε να πούμε ότι είναι το Ελληνικό, το Αιγυπτιακό, το Κινέζικο, το του Ισραήλ, για την ακρίβεια των Εβραίων ή και του Ισραήλ με τη βιβλική αναφορά. Αυτά είναι παλαιά έθνη-κράτη διακρινόμενα από τα κράτη που προήλθαν από τις περιγραφές που σας έκαμα ήδη.
Για τα παλαιά έθνη-κράτη ο Ηρόδοτος έχει δώσει έναν θαυμάσιο ορισμό τεσσάρων λέξεων: "Έθνος-Κράτος: Έθνος είναι το όμαιμον, το ομόθρησκον, το ομόγλωσσον και το ομότροπον". Είναι μια θαυμάσια σύνθεση, έχει την επαλήθευσή της στην ιστορία με αυτά τα τέσσερα πέντε παλαιά έθνη-κράτη που σας είπα, τα οποία απαιτούν στο τώρα και στην ιστορία αυτή τη δική τους αξία. Προστιθέμενη αξία σε σχέση προς τα τεχνητά έθνη-κράτη.
Τα τεχνητά, όπως στο κείμενο από το Συνέδριο της Βιέννης και από τη Συνθήκη της Βεστφαλίας- και σας το λέω για τρίτη φορά γιατί είναι τα μεγάλα ορόσημα στη νέα σχηματοποίηση- ή και της Αμερικής που είναι του 1776. Κι ενώ είναι του 1776 σας ζητώ να συνομολογήσουμε ότι είναι ¨the oldest new nation¨ όπως αυτοαποκαλούνται, ¨το αρχαιότερο νέο έθνος¨. Γιατί πράγματι δεν υπάρχει αρχαιότερο νέο έθνος.
Βεβαίως έχει μια υπόσταση και ταυτότητα η Αγγλία και η Γαλλία, αλλά επειδή είχαμε αυτές τις μεγάλες ανακατατάξεις των οροσήμων που σας είπα για τη γένεση των εθνών-κρατών, καταλήγει να είναι η Αμερική, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής του 1776 με το Σύνταγμα του 1776 το αρχαιότερο έθνος-κράτος.
Τί δηλοί ο μύθος με αυτή την περιγραφή που σας κάνω γύρω από αυτές τις δύο οντότητες. Την παγκοσμιοποίηση την ανάγω σε γνώση που διαμορφώνει αναγκαστικά νέες συνθήκες. Κανένας δεν έχει το δικαίωμα να εθελοτυφλήσει, να παίξει τη στρουθοκάμηλο μπροστά στο φαινόμενο της γνώσης και της μετεξέλιξης της γνώσης.
Οφείλει να το δεχθεί σαν μια πραγματικότητα. Η οποία γνώση, πληροφορία, επιστήμη, τεχνολογία, τεχνογνωσία, διαμορφώνει καινούργιες οικονομικές συνθήκες. Ο Ηράκλειτος ο δικός μας, ο λεγόμενος και ¨ενυκτικός¨ ή σκοτεινός φιλόσοφος και ο Μαρξ, συμπίπτουν σε μια αξιωματική παραδοχή, ότι οι παραγωγικές σχέσεις γεννούν όλες τις άλλες.
Οι παραγωγικές σχέσεις θα διαμορφώσουν τις κοινωνικές, τις ηθικές, τις πολιτισμικές σχέσεις. Είναι νόμος της ζωής. Εμείς τις περισσότερες φορές ως στρατιωτικοί, ως πολιτικοί, ως ακαδημαϊκοί, συμπαρασυρόμεθα σε μία ρομαντική καθήλωση. Όλοι κινούμεθα με το αξιακό σύστημα που διεμορφώθη στη μακρά γεωργική και εμπορική περίοδο.
Σας θυμίζω η γεωργική και εμπορική περίοδος κράτησε 3.000 χρόνια ελέγξιμα. 2.000 και 1.000, ελέγξιμα. Δεν παρακολουθώ τη ζωή του ποιμενικού ανθρώπου ή του νομάδα ή του λιμναίου. Ο γεωργικός άνθρωπος, αυτός που εγκατεστάθη σε μια περιοχή, ανέπτυξε τη γεωργία, καλλιέργησε τη γεωργία και ύστερα το περίσσευμα.
Όλοι κινούμεθα με το DNA και το τι εγγραφές έχει κάνει το DNA από τη μακρά περίοδο του γεωργικού και εμπορικού ανθρώπου. Ο βιομηχανικός άνθρωπος, της βιομηχανικής επανάστασης, έχει ηλικία μάξιμουμ 250 ετών. Ο δε ψηφιακός άνθρωπος του ηλεκτρονικού υπολογιστή, έχει μόνο 50 ετών. Ασύλληπτα πράγματα! Δεν προλάβαμε να κάνουμε αξιακό σύστημα επί τη βάσει των νέων παραγωγικών σχέσεων.
Γι αυτό σας ζητώ, ζητώ απ τον εαυτό μου, να βλέπουμε με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και κατανόηση τη νέα γενιά, η οποία ζει αυτή την καινούργια πρόταση των παραγωγικών σχέσεων, της ψηφιακής οικονομίας και της ψηφιακής βιομηχανίας και της digital economy. Και εκεί διαμορφώνεται όταν μονομαχεί ή στέκεται και διαλέγεται με τον υπολογιστή. Διαμορφώνεται και νέο αξιακό σύστημα, το οποίο δε συμπίπτει παρά μόνο κατόπιν αφηγήσεως που θα του κάνουμε εμείς ή με το σινεμά ή με την ιστορία ή με το παραμύθι, θα συμπέσει με το δικό μας αξιακό σύστημα. Αυτές είναι οι ιδεολογικές προκλήσεις του παρόντος.
Η πρότασή μου η καταληκτική είναι να πλεύσουμε με τα καινούργια δεδομένα, χωρίς να παραδίδουμε την ταυτότητά μας. Όσο πιο γρήγορα προσαρμοστούμε στα καινούργια δεδομένα και δεν είμαστε αρνητές του καινούργιου και υπέρμαχοι των δικών μας προλήψεων ή προκαταλήψεων, τόσο κέρδος έχουμε ως εθνική οντότητα, ως κοινωνία και ως άτομα.
Π.χ. εμείς μπήκαμε στην Ενωμένη Ευρώπη, ΕΟΚ τότε, το 1981. Οι Πορτογάλοι μπήκαν 4 χρόνια μετά, 84, 85. Οι Πορτογάλοι έκαναν ένα τέχνασμα μαζί με τους Ισπανούς. Εκπαιδευτικά παρήγαγαν χιλιάδες νέους επιστήμονες με εξειδίκευση αυτά τα ξέρω από μελέτες συγκριτικού δικαίου, τι έκαναν, τι κάναμε χιλιάδες εξειδικευμένους επιστήμονες σε τι λέτε; Στη γραφειοκρατία της ΕΟΚ.
Να τη μάθουνε, να την αποδεχθούνε και να πλεύσουνε με τη γραφειοκρατία της ΕΟΚ. Με αποτέλεσμα να έχουν πολύ πιο καλύτερες ευκαιρίες αξιοποίησης των δυνατοτήτων και των ευκαιριών που προσέφερε η Ευρώπη. Εμείς, δεν κάναμε αυτό. Είχαμε και κάποιες σπάταλες προβληματικές, για το πώς θα παλέψουμε τη γραφειοκρατία, θα αντιπαλέψουμε της γραφειοκρατία της ΕΟΚ.
Χάσαμε χρόνο, ενέργεια και αποτέλεσμα. Στερηθήκαμε αποτελεσμάτων. Η καινούργια εποχή στην ελληνική κοινωνία που δεν σπαταλά ενέργεια με την αποδοχή, παρά μόνο από μια μικρή μειοψηφία της κοινωνίας και της πολιτικής, δε σπαταλά ενέργεια με την αποδοχή του συστήματος του ευρωπαϊκού.
Το αποδέχεται, οργανώνει όσο γίνεται πιο συστηματικές συμμορφώσεις προς το σύστημα, εννοώ το ευρωπαϊκό, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έτσι κερδίζουμε χρόνο, ενέργεια και έχουμε καλύτερο αποτέλεσμα.
Για την παγκοσμιοποίηση. Να αποδεχθούμε τον εσωτερικό ρυθμό της παγκοσμιοποίησης, αυτό που σας είπα τη γέννησε την παγκοσμιοποίηση. Και να μην χάσουμε την ταυτότητά μας. Δε μας φταίει κανένας εάν χάσουμε τη γλώσσα μας. Δεν μας φταίει κανένας εάν χάσουμε το ιστορικό δίδαγμα και την ιστορική γνώση.
Δεν μας φταίει κανένας εάν χάσουμε τα όποια χαρακτηριστικά μας, περιλαμβανομένης και της θρησκείας. Τα χρειαζόμαστε και τα χρειαζόμαστε όχι για στοιχεία κούφιας διαφοροποίησης, αλλά για συμμόρφωση προς ένα άλλο νόμο, της φυσικής αυτή τη φορά, όσον αφορά την παγκοσμιοποίηση, το νόμο της βιοποικιλότητας.
Και η καινούργια, η πιο εξελιγμένη πρόταση της παγκοσμιοποίησης είναι να έχουμε μια σύνθεση όλων των λουλουδιών του κήπου. Εδώ είναι η αξία του σεβασμού του διαφορετικού. Εδώ είναι η αξία του να τον αποδεχθούμε το διπλανό μας είτε σε εθνική οντότητα, είτε σε ατομική πρόταση, είτε και σε κοινοτικό άμορφο σχήμα, να τον αποδεχθούμε όπως είναι.
Έχουμε και εμείς υποχρέωση να μη γίνουμε στείροι από πλευράς εθνικού χυμού, εθνικής ουσίας. Έχουμε την υποχρέωση και εμείς να συνεισφέρουμε και να συμβάλλουμε στο παγκόσμιο πολιτιστικό αμάλγαμα. Έχουμε την υποχρέωση να κρατήσουμε όλα τα εθνικά μας χαρακτηριστικά και στο όνομα της βιοποικιλότητας που σας είπα, γιατί θα ήταν στον πλανήτη ένα είδος, μια ποικιλία σίτου και όχι εκατό, ένα είδος αμπέλου. Το ίδιο και για την πανίδα, περιλαμβανομένου όλου του ζωικού σχήματος και του ανθρώπου.
Εννοείται ότι η παγκοσμιότητα σε πολιτικούς όρους καθορίζεται και σε δεδομένους γνωστούς σχηματισμούς, αυτό που λέμε πολυκεντρικό σύστημα της παγκοσμιότητας, έστω και εάν στην προηγούμενη παράγραφο της σκέψης μας συνομολογήσαμε ότι έχουμε μία υπερδύναμη, τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Νομίζω ότι τα σταθερά ορόσημα έτσι όπως διαμορφώνονται στην επίκαιρη, στη σύγχρονη πολιτική πράξη, είναι πολύ ευεργετικά και για την υπόθεση της ελληνικής εθνικής κρατικής οντότητας και της πολιτικής σχηματικής μέσα σε αυτήν. Αναφέρομαι δηλαδή στο ότι έχουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση ως την μεγάλη οντότητα, υπερεθνική οντότητα στην οποία ανήκουμε και απ την οποία μπορούμε να συναγάγουμε τα θετικά αποτελέσματα.
Έχουμε την Ατλαντική Συμμαχία η οποία επίσης είναι σαφές ορόσημο και πλανητικά και εθνικά. Τα δύο πλαίσια μαζί με την εκτεταμένη ευρύτερη διεθνή συνεργασία- όπως είναι ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, η βαλκανική συνεργασία στην περιοχή μας, η μεσογειακή συνεργασία πάλι στην περιοχή μας- αυτό το σχήμα είναι ένα σχήμα που μας ευνοεί για την εθνική και κρατική και κοινωνική μας υπόσταση και οντότητα και ταυτόχρονα συντονίζει τις δυνάμεις ώστε να έχουμε το βέλτιστο αποτέλεσμα και σε οικονομικούς και σε πολιτικούς και σε πολιτισμικούς όρους, με τη μικρότερη ενέργεια όπως λέει και ο στρατιωτικός νόμος και ο νόμος της επιβίωσης.
Η παγκοσμιότητα ή η παγκοσμιοποίηση, γράφω στο κεφάλαιο που σας παραπέμπω, έχει και μία ενδιαφέρουσα εσωτερική ηθική. Θα σας την πω. Η ενδιαφέρουσα εσωτερική ηθική λέει, προσπαθεί να επιλύσει μεγάλα παγκόσμιου επιπέδου διλήμματα. Π.χ. εμείς εδώ στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, ίσως και στην Ατλαντική ένωση, έχουμε προβλήματα υπογεννητικότητας. Ο πλανήτης έχει προβλήματα υπεργεννητικότητας.
Μπορεί να κάνουμε καινούργιες σκέψεις όταν συνειδητοποιήσουμε αυτή την παράξενη αντίφαση. Να σας πω μια δεύτερη. Η Ελλάδα, η Ευρώπη και η λεγόμενη ατλαντική περιοχή, έχει προβλήματα υπερσιτισμού και πηγαίνουμε στο γυμναστήριο και ακολουθούμε σοβαρές δίαιτες και γίνεται μια σχετική προσπάθεια να οργανώσουμε την υγιεινή μας διατροφή και τα παρόμοια. Ο πλανήτης έχει πρόβλημα ασιτίας.
Ένα άλλο δίλημμα ή πρόβλημα που παίρνει τη μορφή διλήμματος, είναι μια εφαρμογή ή μια επανάληψη σπαργανώδης ενός θέματος που λέγεται εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Αυτό σε ρεαλιστική μορφή και σε παγκόσμιους όρους με την κίνηση των πληθυσμών που διαμορφώνουν ένα καινούργιο πρόβλημα. Η κίνηση των πληθυσμών θυμίζει τις παλαιές μετοικεσίες των λαών και της γραμμής της προϊστορικής και της γραμμής του μεσαίωνα ή των αιώνων διαμέσου του χρόνου.
Ποιος είναι εκμεταλλευτής και ποιος είναι εκμεταλλευόμενος; Όταν ένας λαθρομετανάστης φτάνει στην Ελλάδα από μία χώρα που είχε αμοιβή εργασίας, της χειρωνακτικής έστω εργασίας του, ένα δολάριο την ημέρα, φτάνει στην Ελλάδα όπου η αμοιβή της ίδιας χειρωνακτικής εργασίας του είναι τουλάχιστον 10 δολάρια την ημέρα. Για το παράδειγμα, το λέω 10 δολάρια. Ο δεκαπλασιασμός δηλαδή της αμοιβής της ίδιας προσφερόμενης εργασίας.
Αλλά και αυτά τα 10 δολάρια εν σχέση προς την Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας είναι τουλάχιστον το 1/3. Έτσι κάποιος Έλληνας εργοδότης εκμεταλλεύεται εκείνον ο οποίος είναι ευτυχισμένος όταν φεύγει απ το ένα δολάριο ημερομίσθιο, αμοιβή την ημέρα της εργασίας του και μετακινείται σε έναν τόπο όπου παίρνει 10 δολάρια.
Η λογική των γεγονότων όσον αφορά αυτά τα τρία παραδείγματα που σας ανέφερα, τι δηλοί; Ερχόμαστε στην παλαιά οικονομική άσκηση του Μαρξ, ο οποίος έλεγε ότι ο πληθυσμός της γης αυξάνεται κατά γεωμετρική πρόοδο και τα αγαθά αυξάνονται κατά αριθμητική πρόοδο, με αποτέλεσμα στη «Χ» στιγμή του μέλλοντος να έχουμε ανατροπή των βιοτικών όρων για την πορεία της ανθρωπότητας. Αυτό ήτανε το σχήμα-θεώρημα του Μαρξ που θα έχετε οπωσδήποτε μάθει στο δρόμο τον ακαδημαϊκό σας.
Δεν έχει έρθει το απόλυτο αδιέξοδο και δεν έχει έρθει λόγω της μηχανής, λόγω της τεχνολογίας η οποία ανατρέπει τον μαθηματικό λόγο του Μαρξ με το να αυξάνει τα αγαθά της γης περισσότερο και να μη μείνει σε αριθμητική πρόοδο η παραγωγή τους, αλλά να είναι σε κάποια συνακολουθία ή συσχέτιση προς την αύξηση του πληθυσμού. Αλλά πάλι απειλητικά στον ορίζοντα υπάρχει, διαφαίνεται το ίδιο πρόβλημα.
Και νομίζω ότι και οι πολιτικοί όροι στην παγκοσμιοποίηση είναι ένα γεγονός προς αναθεώρηση. Τι εννοώ πολιτικοί όροι; Εννοώ ακριβώς όλους αυτούς τους μηχανισμούς της παραγωγής των αγαθών, της κίνησης των αγαθών και τελικά και της διανομής των αγαθών, οι οποίοι θα πρέπει να αναθεωρηθούν μέσα από συντεταγμένης μορφής παγκόσμια συνεργασία. Παγκόσμιας συνεργασίας λέγοντας να συνυπάρξουν αρμονικά η G8, οι οχτώ μεγάλοι, με τους άπειρους μικρούς και τους παρίες, έτσι ώστε όχι υπό μορφήν ευχής αλλά υπό μορφήν ενός ρεαλιστικού παγκόσμιου ορθολογισμού σε πολιτικούς όρους να μπορέσουμε να έχουμε καλή παραγωγή και ηθική διανομή των αγαθών.
Καλή παραγωγή και ηθική διανομή των αγαθών. Κανένας δεν έχει το δικαίωμα να προσυπογράψει μια τυφλή παραγωγή και διανομή χωρίς ήθος, δηλαδή μεταξύ των κοινωνιών που παράγουν. Η ματιά μας πρέπει να είναι πλανητική και αυτή είναι η εσωτερική ηθική για την οποία σας μίλησα, της ίδιας της παγκοσμιοποίησης. Αν αφήσουμε την παγκοσμιοποίηση χωρίς αυτή την εσωτερική ηθική, είναι κάτι που πρέπει να το αποκρούσουμε από την αρχή.
Αλλά είναι σα να αποκρούεις τη μηχανή, σα να αποκρούεις την τεχνολογία, σα να αποκρούεις τη συνεννόηση για το περιβάλλον, ένα άλλο κεφάλαιο της εσωτερικής ηθικής της παγκοσμιοποίησης, που πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας τις πνευματικές, τις ηθικές, τις επιστημονικές εντέλει, έτσι ώστε να μην καταβυθιστεί άδειο και κενό στο στερέωμα αυτό που λέγεται "πλανήτης γη", επάνω στο οποίο είμαστε όλοι επιβάτες στην ίδια βάρκα.
Έτσι να δώσουμε έμφαση και επιμονή κι εσείς οι ανώτεροι και ανώτατοι Αξιωματικοί, οι ηγήτορες, και εμείς οι Πολιτικοί με ένα πνεύμα κατανόησης, κοινωνικής συναίνεσης, εθνικής αυτοπεποίθησης και προτάσεων, έτσι ώστε να μπορέσουμε να βρούμε τα καινούργια σημεία ισορροπίας. Τεχνολογία, κοινωνία, πολιτικές αρχές.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας. Κύριε Υποδιοικητά να διευθύνετε τη συζήτηση. Αυτή είναι η εισήγησή μου σε γενικές γραμμές όπως σας υποσχέθηκα. Ευχαριστώ.
